Quy định kiểm soát phòng ngừa theo Luật FSMA Hoa Kỳ: Doanh nghiệp thực phẩm cần lưu ý điều gì?

An toàn thực phẩm luôn là mối quan tâm hàng đầu đối với các quốc gia, đặc biệt là thị trường xuất khẩu khắt khe như Hoa Kỳ. Hiểu rõ về các quy định mới của Đạo luật Hiện đại hóa An toàn Thực phẩm Hoa Kỳ (Food Safety Modernization Act – FSMA) là yêu cầu bắt buộc đối với bất kỳ doanh nghiệp nào muốn xuất khẩu thực phẩm vào Mỹ một cách bền vững và hợp pháp.

Trong bài viết này, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) sẽ cung cấp một góc nhìn đầy đủ và chuyên sâu về những yêu cầu then chốt mà các doanh nghiệp thực phẩm cần tuân thủ theo đạo luật này – đặc biệt là các quy định về kiểm soát phòng ngừa dựa trên phân tích rủi ro nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng tại Hoa Kỳ.

Doanh nghiệp nào phải tuân thủ quy định phòng ngừa theo FSMA?

Theo quy định của FSMA, bất kỳ cơ sở sản xuất, chế biến, đóng gói hoặc bảo quản thực phẩm dành cho con người và nằm trong diện bắt buộc đăng ký cơ sở thực phẩm với FDA (Food Facility Registration – FFR) theo Điều 415 của Luật Thực phẩm, Dược phẩm và Mỹ phẩm Hoa Kỳ đều phải thiết lập và duy trì các biện pháp kiểm soát phòng ngừa.

Tuy nhiên, việc áp dụng tiêu chuẩn Thực hành sản xuất tốt hiện hành (CGMPs) là bắt buộc đối với tất cả cơ sở thực phẩm, không phụ thuộc vào việc có đăng ký FFR hay không. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp dù không bắt buộc đăng ký với FDA vẫn phải đảm bảo tuân thủ quy chuẩn sản xuất theo FSMA nếu sản xuất thực phẩm cho người dùng.

Mốc thời gian phải tuân thủ theo FSMA

Quy định về kiểm soát phòng ngừa bắt đầu có hiệu lực từ tháng 9 năm 2015. Tuy nhiên, thời hạn tuân thủ phụ thuộc vào quy mô và phân loại doanh nghiệp, bao gồm yêu cầu cụ thể cho chuỗi cung ứng. Đến thời điểm hiện tại (13/01/2020), tất cả doanh nghiệp — từ siêu nhỏ đến lớn — đều phải áp dụng đầy đủ các quy định của FSMA liên quan đến phân tích mối nguy và kiểm soát phòng ngừa dựa trên rủi ro.

Những điểm thay đổi nổi bật trong CGMPs hiện hành

Tiêu chuẩn CGMPs được cập nhật theo FSMA đã tăng cường những yêu cầu bắt buộc nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm. Một số điểm nổi bật bao gồm:

• Yêu cầu bắt buộc về đào tạo nhân sự: Tất cả nhân viên liên quan đến quá trình sản xuất, chế biến, đóng gói, bảo quản thực phẩm phải được đào tạo chuyên môn phù hợp. Ngoài ra, họ cần được huấn luyện về vệ sinh thực phẩm và sức khỏe lao động.
• Phòng ngừa tiếp xúc chéo với chất gây dị ứng được quy định cụ thể hơn nhằm kiểm soát rủi ro từ nguyên liệu.
• Yêu cầu quản lý sản phẩm phụ (dành làm thức ăn cho động vật) phải tuân thủ điều kiện lưu trữ và phân phối theo chuẩn an toàn thực phẩm.

Tất cả những cải tiến trên phản ánh mục tiêu cốt lõi của FSMA: chuyển từ xử lý hậu quả sang ngăn ngừa chủ động.

Làm thế nào để lập kế hoạch an toàn thực phẩm theo FSMA?

Một trong những yêu cầu trọng yếu của FSMA là thiết lập một Kế hoạch An toàn Thực phẩm bằng văn bản, phản ánh cách doanh nghiệp kiểm soát các nguy cơ liên quan đến sản phẩm thực phẩm của họ.

Kế hoạch này bao gồm các thành phần sau:

Phân tích mối nguy

Đây là bước đầu tiên và cơ bản nhất trong việc xây dựng kế hoạch phòng ngừa.

Doanh nghiệp phải xác định đầy đủ các rủi ro tiềm ẩn từ:

• Nguy cơ vật lý (dị vật như kim loại, thủy tinh…)
• Nguy cơ hóa học (hóa chất tồn dư, chất gây dị ứng…)
• Nguy cơ sinh học (vi sinh vật gây bệnh…)

Tất cả các nguy cơ có thể xảy ra dù là do tự nhiên, vô ý hay cố tình (ví dụ vì động cơ kinh tế) đều phải được đánh giá toàn diện.

Nếu phát hiện có mối nguy đáng kể, doanh nghiệp buộc phải thiết lập biện pháp kiểm soát phòng ngừa phù hợp.

Kiểm soát phòng ngừa

Các biện pháp phòng ngừa là “trái tim” của kế hoạch an toàn thực phẩm và bao gồm:

• Kiểm soát quy trình: ví dụ như đun nóng, làm lạnh, lên men… với thông số kỹ thuật cụ thể để ngăn ngừa mối nguy.
• Kiểm soát chất gây dị ứng: các quy trình nhằm tránh nhiễm chéo và dán nhãn chính xác các chất dị ứng bắt buộc phải khai báo.
• Kiểm soát vệ sinh: làm sạch, khử trùng thiết bị, kiểm soát môi trường nhằm ngăn ngừa mầm bệnh và vi sinh vật.
• Biện pháp kiểm soát khác: nơi mà các mối nguy không thể phù hợp với các nhóm trên nhưng vẫn cần được kiểm soát hiệu quả.

Giám sát và quản lý kiểm soát phòng ngừa

Doanh nghiệp phải thực hiện các bước sau để đảm bảo lúc nào biện pháp phòng ngừa cũng được duy trì hiệu quả:

• Giám sát: theo dõi có hệ thống và ghi chép diễn biến kiểm soát phòng ngừa (ví dụ ghi nhiệt độ trong quá trình thanh trùng).
• Khắc phục và hành động khắc phục: ứng phó kịp thời với sự cố nhằm ngăn chặn thực phẩm không an toàn lọt ra thị trường.
• Xác minh: đánh giá khoa học tính hiệu quả của biện pháp kiểm soát, bao gồm kiểm tra thiết bị và rà soát hồ sơ sản xuất.

Chương trình chuỗi cung ứng

Nếu rủi ro được xác định xuất phát từ nguyên liệu hoặc thành phần bên ngoài, cơ sở cần phải xây dựng chương trình kiểm soát nhà cung cấp. Bao gồm:

• Chỉ sử dụng nguyên liệu từ nhà cung cấp được phê duyệt.
• Áp dụng các hoạt động xác minh trước khi tiếp nhận nguyên liệu.
• Có thể ủy quyền một đơn vị trung gian thực hiện xác minh nhưng cơ sở sản xuất vẫn phải chịu trách nhiệm cuối cùng.

Kế hoạch thu hồi sản phẩm

Một phần bắt buộc khác là doanh nghiệp cần có kế hoạch thu hồi sản phẩm, nhằm đảm bảo kiểm soát khi sản phẩm không đạt yêu cầu an toàn.

Kế hoạch này phải bao gồm các thủ tục:

• Thông báo cho khách hàng và các bên liên quan
• Thông báo công khai nếu cần thiết
• Giám sát hiệu quả quá trình thu hồi sản phẩm
• Xử lý hàng hóa bị ảnh hưởng theo cách an toàn và hợp pháp

Kết luận

Việc tuân thủ quy định kiểm soát phòng ngừa theo Luật FSMA Hoa Kỳ không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là một yếu tố sống còn trong chiến lược xuất khẩu và phát triển bền vững của doanh nghiệp trong ngành thực phẩm. Hệ thống an toàn thực phẩm chủ động, dựa trên rủi ro sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín thương hiệu, giảm thiểu rủi ro thu hồi sản phẩm và mở rộng cánh cửa thị trường Hoa Kỳ.

Để thực hiện hiệu quả các chương trình kiểm soát phòng ngừa theo FSMA, doanh nghiệp nên tìm đến đơn vị tư vấn uy tín, có hiểu biết chuyên sâu về tiêu chuẩn quốc tế trong ngành thực phẩm.

Hãy liên hệ GCDRI để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ triển khai hệ thống đảm bảo an toàn sản phẩm thực phẩm theo FSMA. GCDRI đồng hành cùng doanh nghiệp Việt Nam trong hành trình chinh phục thị trường quốc tế.

Liên hệ ngay hotline tư vấn: 0904.889.859 (Ms.Hoa) hoặc email: chungnhantoancau@gmail.com để được hỗ trợ nhanh chóng.