Công tác đảm bảo an toàn thực phẩm không chỉ là một nhiệm vụ mà còn là một nghĩa vụ đối với xã hội. Hai tiêu chuẩn tiêu biểu trong lĩnh vực này là tiêu chuẩn GMP (Good Manufacturing Practice) và tiêu chuẩn ISO 22000. Dù có những nét tương đồng nhất định, nhưng mỗi tiêu chuẩn lại sở hữu những đặc điểm riêng biệt. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc phân tích và so sánh giữa hai hệ thống quản lý này, nhằm giúp các doanh nghiệp có được cái nhìn tổng quan rõ ràng hơn về các tiêu chuẩn này.
Những sự khác nhau chính giữa hai tiêu chuẩn GMP và tiêu chuẩn ISO 22000:
| Tiêu chí | GMP (Good Manufacturing Practice) | ISO 22000 (Hệ thống Quản lý An toàn Thực phẩm) |
|---|---|---|
| Định nghĩa | Là hệ thống thực hành sản xuất tốt, tập trung vào các yêu cầu cơ bản để đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng và an toàn. | Là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm, tập trung vào chuỗi cung ứng thực phẩm. |
| Phạm vi áp dụng | Áp dụng cho quá trình sản xuất, chế biến và đóng gói các sản phẩm như thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm. | Áp dụng cho toàn bộ chuỗi cung ứng thực phẩm, từ sản xuất nguyên liệu đến tiêu thụ. |
| Mục tiêu | Đảm bảo môi trường sản xuất sạch sẽ, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm và đảm bảo sản phẩm chất lượng. | Ngăn ngừa và kiểm soát các mối nguy về an toàn thực phẩm trong toàn bộ chuỗi cung ứng. |
| Nội dung chính | Tập trung vào:
Cơ sở vật chất. Vệ sinh môi trường. Đào tạo nhân viên. Kiểm soát quy trình. |
Tập trung vào:
Phân tích mối nguy (HACCP). Hệ thống kiểm soát toàn diện. Giao tiếp trong chuỗi cung ứng. |
| Tiêu chuẩn hệ thống | Không yêu cầu xây dựng hệ thống quản lý tổng thể. | Yêu cầu xây dựng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tích hợp vào hoạt động doanh nghiệp. |
| Chứng nhận | Chứng nhận GMP thường do cơ quan nhà nước hoặc tổ chức uy tín cấp sau khi kiểm tra cơ sở sản xuất. | Chứng nhận ISO 22000 được cấp bởi các tổ chức chứng nhận quốc tế hoặc trong nước. |
| Tính pháp lý | Thường được quy định bởi các cơ quan pháp luật của từng quốc gia, bắt buộc đối với một số ngành (như dược phẩm). | Không bắt buộc pháp lý, nhưng được khuyến nghị để nâng cao uy tín và đáp ứng thị trường quốc tế. |
| Tính phổ biến | Phổ biến trong ngành sản xuất dược phẩm, thực phẩm và mỹ phẩm. | Phổ biến trong ngành thực phẩm và đồ uống trên toàn cầu. |
| Đối tượng áp dụng | Các cơ sở sản xuất cần đảm bảo điều kiện vệ sinh và an toàn sản phẩm. | Các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng thực phẩm, từ nông dân, nhà sản xuất đến nhà bán lẻ. |
| Chi phí áp dụng | Thấp hơn so với ISO 22000 do không yêu cầu xây dựng hệ thống quản lý phức tạp. | Cao hơn do yêu cầu áp dụng hệ thống quản lý toàn diện và thường kết hợp HACCP. |
Nguồn gốc và tổ chức ban hành
Tiêu chuẩn GMP được phát triển với mục tiêu đảm bảo sản phẩm được sản xuất trong điều kiện an toàn và chất lượng tốt. GMP không phải là một tiêu chuẩn bảo vệ an toàn thực phẩm toàn cầu mà phụ thuộc vào các quy định và quy chuẩn riêng của từng quốc gia hoặc tổ chức. Ví dụ, cGMP được ban hành bởi FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ), trong khi GMP WHO và GMP EU lại xuất phát từ Tổ chức Y tế Thế giới và Liên minh Châu Âu.
Ngược lại, tiêu chuẩn ISO 22000 là một khái niệm toàn cầu, do Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) phát triển, là một tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Với sự đóng góp của 187 quốc gia thành viên, ISO 22000 mang tính bao quát và toàn cầu hơn, vượt ra ngoài các quy định riêng lẻ của từng quốc gia.
Khi nào nên áp dụng tiêu chuẩn GMP hay ISO 22000?
- GMP: Phù hợp với các doanh nghiệp cần tuân thủ các yêu cầu cơ bản về an toàn sản xuất và vệ sinh. Xem thêm: Dịch vụ chứng nhận GMP
- ISO 22000: Dành cho doanh nghiệp muốn nâng cao uy tín và tiếp cận thị trường quốc tế, đặc biệt trong ngành thực phẩm và đồ uống. Xem thêm: Dịch vụ chứng nhận ISO 22000
Yêu cầu thực hiện và chứng nhận
Khi nói đến yêu cầu thực hiện, GMP không yêu cầu doanh nghiệp phải được chứng nhận bởi tổ chức bên ngoài. Tuy nhiên, nhiều công ty lựa chọn thực hiện chứng nhận này để tăng cường uy tín và lòng tin của người tiêu dùng. Việc chứng nhận GMP thường giúp doanh nghiệp dễ dàng hơn trong việc tham gia vào các thị trường quốc tế.
Trái lại, tiêu chuẩn ISO 22000 yêu cầu doanh nghiệp phải được chứng nhận bởi bên thứ ba độc lập. Điều này tạo ra sự minh bạch và tin cậy hơn cho người tiêu dùng và các bên liên quan khác. Việc đạt được chứng nhận ISO không chỉ là một minh chứng cho cam kết của công ty với an toàn thực phẩm mà còn mở ra cơ hội cho việc mở rộng thị trường.
Kết luận
Như vậy, tiêu chuẩn GMP và ISO 22000 mỗi loại đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. GMP tập trung vào quy trình sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm, trong khi ISO 22000 mở rộng ra toàn bộ chuỗi cung ứng và mang tính toàn cầu hơn. Việc lựa chọn tiêu chuẩn nào để áp dụng phụ thuộc rất nhiều vào mục tiêu, quy mô và nhu cầu cụ thể của từng doanh nghiệp. Để đảm bảo an toàn thực phẩm không chỉ là một tiêu chí, mà còn là một cam kết không ngừng từ doanh nghiệp đến xã hội và người tiêu dùng. Quý doanh nghiệp có nhu cầu đăng ký dịch vụ tư vấn cấp chứng nhận GMP và ISO 22000 xin vui lòng liên hệ Hotline: 0904.889.859 – 0908.060.060 hoặc email: chungnhantoancau@gmail.com
