ISO 14067: Tiêu Chuẩn Định Lượng Dấu Chân Carbon Cho Sản Phẩm – Công Cụ Hướng Tới Tăng Trưởng Bền Vững

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng và ý thức tiêu dùng xanh gia tăng, việc đo lường lượng phát thải khí nhà kính (KNK) trở thành yếu tố then chốt để các tổ chức, doanh nghiệp khẳng định trách nhiệm môi trường của mình. Với vai trò là một tổ chức nghiên cứu và tư vấn uy tín, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) giới thiệu tới cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam tiêu chuẩn quốc tế ISO 14067 – chuẩn mực trong việc xác định và báo cáo dấu chân carbon của sản phẩm. Đây hiện là một công cụ không thể thiếu trong hành trình phát triển bền vững, nâng cao cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

Bài viết dưới đây do GCDRI thực hiện nhằm phân tích rõ về ISO 14067, khái niệm dấu chân carbon sản phẩm (CFP), cách thức áp dụng ISO 14067 vào thực tiễn và lợi ích mà tiêu chuẩn môi trường quốc tế này mang tới cho doanh nghiệp.

ISO 14067 Là Gì? Tầm Quan Trọng Trong Quản Lý Môi Trường

Biến đổi khí hậu không còn là một khái niệm mang tính chuyên môn, mà ngày càng hiện hữu trong mọi khía cạnh phát triển kinh tế – xã hội toàn cầu. Trong đó, nguyên nhân chính làm gia tăng nhiệt độ trái đất là do lượng phát thải khí nhà kính từ các hoạt động sản xuất và tiêu dùng.

Chính vì vậy, nhu cầu đo lường, quản lý và minh bạch hoá lượng CO2 ngày càng trở nên cấp thiết. ISO 14067 ra đời nhằm xác lập phương pháp định lượng lượng khí thải carbon liên quan đến toàn bộ vòng đời của một sản phẩm, bao gồm thu mua nguyên liệu đầu vào, sản xuất, vận chuyển, sử dụng và xử lý sau khi sử dụng.

Cụ thể, tiêu chuẩn ISO 14067:2018 đưa ra:

• Các nguyên tắc, yêu cầu và hướng dẫn về xây dựng báo cáo Dấu chân Carbon sản phẩm (CFP – Carbon Footprint of Product)
• Hướng dẫn tính toán dựa trên phương pháp đánh giá vòng đời (LCA – Life Cycle Assessment) theo ISO 14040 và ISO 14044
• Liên kết tiêu chuẩn cùng các công cụ truyền thông môi trường như ISO 14026, giúp doanh nghiệp công bố chỉ số môi trường một cách minh bạch

Khi lượng phát thải được đo lường và chuẩn hóa theo ISO 14067, doanh nghiệp không chỉ nâng cao khả năng tuân thủ mà còn có thể biến yếu tố môi trường thành lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Dấu Chân Carbon Của Sản Phẩm (CFP) – Khái Niệm Cần Hiểu Rõ

“Dấu chân carbon” là cách nói hình ảnh để chỉ tổng lượng khí nhà kính được phát sinh trong suốt vòng đời của một sản phẩm hoặc dịch vụ. Theo ISO 14067, CFP bao gồm tất cả các loại khí nhà kính mà Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) công nhận, được quy đổi về đơn vị tương đương CO₂ (CO₂e).

Các giai đoạn chính của vòng đời sản phẩm mà CFP có thể bao gồm:

• Khai thác tài nguyên và sản xuất nguyên liệu thô
• Sản xuất, lắp ráp sản phẩm
• Vận chuyển, phân phối
• Quá trình sử dụng
• Thu hồi, tái chế, xử lý cuối vòng đời

Như vậy, CFP không chỉ phản ánh mức độ phát thải khí nhà kính của khâu sản xuất, mà còn đánh giá cả các hoạt động thượng nguồn và hạ nguồn liên quan. Đây là cơ sở định lượng khách quan, giúp doanh nghiệp nhận diện đâu là mắt xích chính tạo nên chi phí môi trường.

ISO 14067 Được Áp Dụng Như Thế Nào Trong Doanh Nghiệp?

Toàn văn tiêu chuẩn ISO 14067 yêu cầu tổ chức xây dựng nghiên cứu CFP thông qua quá trình đánh giá vòng đời (LCA), từ đó tạo ra báo cáo định lượng lượng phát thải toàn diện theo sản phẩm cụ thể.

Quy trình áp dụng sẽ bao gồm:

• Thiết lập phạm vi hệ thống: từ cradle-to-grave, cradle-to-gate đến gate-to-gate tuỳ vào mục tiêu nghiên cứu
• Thu thập dữ liệu nguyên liệu, năng lượng, phát thải trong dây chuyền sản xuất
• Tính toán các chỉ số CFP theo CO₂e
• Đối chiếu kết quả, xác minh nội bộ hoặc bên thứ ba
• Xây dựng kế hoạch giảm phát thải và cải tiến sản phẩm

Một trong những lợi ích đáng giá của ISO 14067 là giúp doanh nghiệp xác định chính xác giai đoạn nào trong chu trình tạo ra lượng phát thải lớn nhất, từ đó có biện pháp cải tiến hiệu quả. Chẳng hạn, nếu giai đoạn sản xuất nguyên liệu đầu vào phát sinh hơn 60% lượng phát thải, doanh nghiệp có thể chuyển sang sử dụng vật liệu tái chế hoặc thay đổi phương pháp gia công.

Phân Loại Phạm Vi (Ranh Giới) Hệ Thống Theo ISO 14067

Tùy thuộc vào mục đích tính toán và tính khả thi trong quá trình thu thập dữ liệu, ISO 14067 cho phép áp dụng linh hoạt các loại ranh giới khi xác định CFP:

• Cradle-to-grave (từ nguồn gốc đến xử lý cuối vòng đời): đánh giá toàn diện nhất, bao gồm tất cả các giai đoạn
• Cradle-to-gate (từ nguyên liệu đến khi sản phẩm rời khỏi nhà máy): phổ biến cho các nhà sản xuất nguyên vật liệu
• Gate-to-gate (tính trong một công đoạn cụ thể của chuỗi cung ứng): phục vụ so sánh giữa các công đoạn nội tại
• Partial CFP (một phần CFP): đánh giá giới hạn trong phạm vi rõ ràng nào đó

Việc lựa chọn ranh giới hệ thống giúp đảm bảo tính minh bạch và khách quan của dữ liệu, đồng thời tránh tình trạng thao túng thông tin bằng cách loại trừ các yếu tố gây phát thải lớn.

Lợi Ích Thiết Thực Mà ISO 14067 Mang Lại

Không đơn thuần là một tiêu chuẩn kỹ thuật, ISO 14067 còn mang lại hàng loạt lợi ích chiến lược cho tổ chức/doanh nghiệp:

• Cung cấp số liệu đáng tin cậy, có thể so sánh, làm căn cứ trong các quyết định cải tiến công nghệ, quản lý tài nguyên
• Tăng độ minh bạch trong truyền thông môi trường, giúp nâng tầm thương hiệu
• Tạo lợi thế cạnh tranh trong đấu thầu, xuất khẩu hoặc hợp tác với các tập đoàn toàn cầu đang ngày càng yêu cầu minh bạch lượng phát thải
• Hỗ trợ doanh nghiệp đặt mục tiêu Net Zero và xây dựng chiến lược giảm phát thải rõ ràng
• Phù hợp và tương thích với các tiêu chuẩn quốc tế khác như:
  • ISO 14040, 14044 (đánh giá vòng đời sản phẩm)
  • ISO 14025 (nhãn môi trường loại III)
  • PAS 2050 (chuẩn đánh giá phát thải KNK của Vương quốc Anh)

Bằng việc tính toán CFP theo ISO 14067, doanh nghiệp có thể khởi đầu cho một lộ trình giảm thiểu và bù đắp phát thải khí nhà kính – yếu tố ngày càng trở thành tiêu chí bắt buộc trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

GCDRI – Đơn Vị Hàng Đầu Tư Vấn Áp Dụng ISO 14067 Tại Việt Nam

Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) cung cấp dịch vụ đào tạo, tư vấn trọn gói xây dựng hệ thống đánh giá dấu chân carbon sản phẩm theo tiêu chuẩn ISO 14067. Với đội ngũ chuyên gia quốc tế trên 15 năm kinh nghiệm, chúng tôi cam kết hỗ trợ doanh nghiệp:

• Phân tích toàn diện vòng đời sản phẩm và chuỗi cung ứng
• Hướng dẫn xây dựng báo cáo CFP đúng chuẩn ISO 14067
• Đào tạo nhân sự tiếp cận thực tế về LCA và CFP
• Chuẩn bị hồ sơ chứng nhận và truyền thông môi trường minh bạch

GCDRI cũng cung cấp thư viện tài liệu ISO 14067 mẫu, phù hợp nhiều lĩnh vực như sản xuất, thực phẩm, dệt may, điện tử,… giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian triển khai và tiết kiệm chi phí.

Để tìm hiểu sâu hơn về ISO 14067 hoặc cần tư vấn triển khai, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua:

• Hotline: 0904.889.859 (Ms. Hoa)
• Email: chungnhantoancau@gmail.com

Kết Luận

ISO 14067 không chỉ là một tiêu chuẩn về đo lường khí thải, mà còn là chìa khóa giúp doanh nghiệp tiến tới phát triển bền vững trong kỷ nguyên “nền kinh tế xanh”. Khi nhận thức và hành động vì môi trường ngày càng trở thành tiêu chí sống còn trong kinh doanh, việc áp dụng ISO 14067 chính là đòn bẩy để thương hiệu khẳng định trách nhiệm, nâng cao giá trị và hội nhập bền vững vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Hãy để GCDRI đồng hành cùng bạn trong hành trình xây dựng hệ thống dấu chân carbon chuẩn quốc tế – bước đi quan trọng trên hành trình phát triển xanh và có trách nhiệm!