Xu hướng chuyển đổi số trong ngành F&B: Cơ hội bứt phá cho doanh nghiệp hiện đại

Trong bối cảnh công nghệ phát triển vượt bậc, chuyển đổi số đã trở thành yếu tố sống còn đối với mọi ngành nghề – đặc biệt là ngành thực phẩm và đồ uống (F&B). Tại Việt Nam, lĩnh vực F&B đang chứng kiến sự bùng nổ mạnh mẽ cả về quy mô lẫn nhu cầu thị trường, chính vì vậy, việc ứng dụng các giải pháp số không chỉ góp phần nâng cao hiệu suất vận hành mà còn giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng tốt hơn, tối ưu chi phí và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Với mục tiêu hỗ trợ doanh nghiệp Việt chủ động đón đầu xu hướng và khai thác hiệu quả tiềm năng công nghệ trong ngành F&B, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) mang đến bài viết chuyên sâu này nhằm cập nhật các xu thế chuyển đổi số nổi bật, đi kèm những ứng dụng thực tiễn phù hợp với điều kiện vận hành tại Việt Nam.

Chuyển đổi số là gì trong bối cảnh ngành F&B?

Hiểu đơn giản, chuyển đổi số (Digital Transformation) là quá trình tái định hình hoạt động doanh nghiệp thông qua việc tích hợp công nghệ số vào tất cả các lĩnh vực – từ quy trình vận hành nội bộ đến tương tác với khách hàng. Trong ngành F&B, chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc sử dụng các thiết bị hiện đại, mà quan trọng hơn chính là thay đổi tư duy quản trị, tổ chức lại mô hình kinh doanh để phù hợp với thế giới số.

Việc dịch chuyển sang nền tảng số giúp doanh nghiệp F&B nâng cao trải nghiệm khách hàng, tạo ra kênh bán hàng linh hoạt, phân tích hành vi tiêu dùng và cải thiện hiệu quả toàn diện của bộ máy vận hành.

Toàn cảnh ngành F&B Việt Nam: Cơ hội rộng mở cho chuyển đổi số

Trong năm 2023, mặc dù phải đối mặt với nhiều thách thức kinh tế, ngành F&B tại Việt Nam vẫn ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng 11,47%, tương đương doanh thu hơn 590.000 tỷ đồng. Đáng chú ý, mảng ăn uống tại cửa hàng đóng góp tới 538.500 tỷ đồng, tăng 10,87% so với năm trước. Điều này cho thấy nhu cầu tiêu dùng trong nước vẫn đang giữ được đà phát triển tích cực – là nền tảng quan trọng để triển khai chiến lược chuyển đổi số.

Song song, hơn 50% doanh nghiệp F&B tại Việt Nam đã chủ động triển khai số hóa trong hoạt động bán hàng, đặc biệt qua các kênh online – phản ánh xu hướng bắt kịp thị trường của các thương hiệu trong nước.

Ứng dụng công nghệ nâng cao hiệu suất vận hành

Việc tích hợp công nghệ vào vận hành giúp doanh nghiệp F&B giải quyết hiệu quả nhiều bài toán như tối ưu nguồn nhân lực, quản lý tồn kho, theo dõi dữ liệu bán hàng, đánh giá hiệu suất nhân viên…

Theo khảo sát từ Deloitte, có tới 75% doanh nghiệp F&B xác định “nâng cao hiệu quả quy trình” là mục tiêu then chốt khi đầu tư vào chuyển đổi số. Từ hệ thống POS hiện đại, thiết bị bếp tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), tới công nghệ tự động hóa quy trình order – giao hàng – thống kê doanh thu, tất cả đều cho thấy khả năng giảm thiểu sai sót và tăng độ chính xác trong quy trình vận hành.

Đặc biệt, khi mô hình kinh doanh trở nên phức tạp với nhiều chi nhánh và kênh phân phối, công nghệ trở thành “trợ lý đắc lực” giúp nhà quản lý kiểm soát linh hoạt mọi hoạt động từ xa.

Mô hình Cloud Kitchens và Dark Stores: Cuộc cách mạng mới trong kinh doanh F&B

Một trong những xu thế đang phát triển mạnh trên toàn cầu và bắt đầu có mặt tại Việt Nam là mô hình Bếp trung tâm (Cloud Kitchen) và Trung tâm lưu trữ không có khách hàng (Dark Store). Các mô hình này cho phép doanh nghiệp tập trung vào khâu sản xuất và phân phối, cắt giảm đáng kể chi phí duy trì mặt bằng vật lý tại các điểm bán lẻ truyền thống.

Theo dự báo, quy mô thị trường Cloud Kitchen thế giới sẽ đạt 71,4 tỷ USD vào năm 2027. Mô hình này đặc biệt lý tưởng với các doanh nghiệp F&B đang hướng đến việc mở rộng quy mô nhưng chưa đủ nguồn lực để phát triển hệ thống cửa hàng vật lý đồng loạt.

Việc ứng dụng Cloud Kitchen giúp gia tăng tốc độ phản ứng thị trường, rút ngắn thời gian đưa sản phẩm tới tay khách hàng và tận dụng tối đa tiềm năng của giao hàng online.

Đa dạng hóa mô hình kinh doanh theo hình thức đăng ký

Các gói dịch vụ đăng ký định kỳ (subscription model) không còn xa lạ trong lĩnh vực truyền thông, nay đã được các thương hiệu F&B linh hoạt ứng dụng. Mô hình này cho phép khách hàng trả phí hàng tháng, hàng tuần hoặc hàng quý để được thưởng thức sản phẩm của thương hiệu một cách thường xuyên với mức giá ưu đãi và quyền lợi hấp dẫn.

Lợi ích của mô hình này là tạo ra dòng doanh thu ổn định, giảm chi phí bán hàng và thúc đẩy sự gắn bó lâu dài với khách hàng. Đặc biệt phù hợp với các thương hiệu cà phê, giao đồ ăn nhanh và sản phẩm dùng hàng ngày.

Tăng cường hiệu quả marketing và bán hàng qua mạng xã hội

Không thể phủ nhận vai trò của mạng xã hội trong việc kết nối thương hiệu tới người tiêu dùng. Facebook, Instagram, TikTok không chỉ là nơi quảng bá hình ảnh, mà chính là “kênh tiếp thị chính” của các doanh nghiệp F&B hiện đại.

Việc tối ưu các nền tảng mạng xã hội cùng các chiến dịch tiếp thị cá nhân hóa (personalized marketing)—dựa trên dữ liệu hành vi người dùng—giúp doanh nghiệp tăng tỷ lệ chuyển đổi và mở rộng tệp khách hàng với chi phí hợp lý. Đồng thời, tương tác qua mạng xã hội còn giúp thương hiệu lắng nghe và phản hồi nhanh chóng đến ý kiến khách hàng.

Cung cấp trải nghiệm khách hàng đa kênh (Omnichannel)

Khách hàng ngày nay không chỉ mua hàng online hoặc tới trực tiếp – họ kỳ vọng có thể trải nghiệm đồng thời ở nhiều nền tảng một cách nhất quán. Doanh nghiệp F&B cần triển khai các giải pháp Omni-channel để khách hàng được đặt hàng online, thanh toán linh hoạt, và vẫn nhận được ưu đãi khi mua trực tiếp tại cửa hàng.

Một ví dụ điển hình là Starbucks: thông qua ứng dụng di động, thương hiệu này cho phép khách hàng đặt hàng trước, thanh toán không tiếp xúc, tích điểm thưởng và cá nhân hóa lựa chọn đồ uống – từ đó giữ chân hơn 16 triệu thành viên chương trình khách hàng thân thiết tại Mỹ, đóng góp tới 40% doanh thu toàn hệ thống.

Qua câu chuyện thành công của Starbucks, doanh nghiệp F&B Việt Nam có thể học hỏi cách dùng kỹ thuật số để xây dựng trải nghiệm liền mạch, thân thiện và gắn bó giữa thương hiệu và người tiêu dùng.

Tận dụng dữ liệu và công cụ phân tích để ra quyết định

Các phần mềm POS hiện đại, công cụ quản lý kho, nền tảng theo dõi hành vi tiêu dùng đang giúp doanh nghiệp thu thập dữ liệu một cách khoa học và có hệ thống. Từ đây, các quyết định như lên thực đơn, dự đoán nhu cầu nguyên liệu, điều phối nhân sự hay bố trí giờ hoạt động đều trở nên chính xác hơn bao giờ hết.

Đặc biệt, các nền tảng phân tích nâng cao đang dần ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning), giúp doanh nghiệp không chỉ nhìn thấy hiện tại, mà còn dự báo và lập kế hoạch cho tương lai.

Đáp ứng xu hướng tiêu dùng bền vững và minh bạch

Người tiêu dùng hiện đại ngày càng quan tâm đến các giá trị đạo đức trong lựa chọn thương hiệu – bao gồm yếu tố môi trường, minh bạch nguồn gốc và cộng đồng.

Doanh nghiệp F&B có thể bắt đầu chuyển đổi xanh bằng cách sử dụng nguyên liệu hữu cơ, ưu tiên nhà cung ứng địa phương, giảm rác thải nhựa, áp dụng bao bì phân hủy sinh học và công khai nguồn nguyên liệu.

Đây không chỉ là yêu cầu bắt buộc trong thời đại ESG (Environmental – Social – Governance) mà còn là cơ hội xây dựng lòng tin, tăng giá trị thương hiệu và thu hút nhóm khách hàng trẻ, có nhận thức cao về trách nhiệm xã hội.

Kết luận: Chuyển đổi số là “chìa khóa thành công” cho F&B trong kỷ nguyên mới

Đối mặt với những biến động liên tục của thị trường, chuyển đổi số không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu tất yếu để doanh nghiệp F&B tăng cường sức cạnh tranh, tối ưu chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Từ việc số hóa hoạt động vận hành, khai thác dữ liệu, phát triển mô hình kinh doanh mới đến xây dựng lòng trung thành và trách nhiệm thương hiệu – chuyển đổi số chính là đòn bẩy giúp doanh nghiệp tạo ra chuyển biến mạnh mẽ và phát triển bền vững.

Để bắt đầu hành trình chuyển đổi số hiệu quả, các doanh nghiệp nên ưu tiên đào tạo đội ngũ về công nghệ, lựa chọn đối tác uy tín hỗ trợ triển khai các giải pháp, và xây dựng một chiến lược lộ trình cụ thể, phù hợp với năng lực nội tại và mục tiêu phát triển kinh doanh.

Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) luôn sẵn sàng đồng hành tư vấn và cung cấp giải pháp cho doanh nghiệp trong hành trình chuyển đổi số chuyên sâu qua các chương trình đào tạo, đánh giá tiêu chuẩn và hỗ trợ triển khai thực tế.

Liên hệ ngay qua Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa) hoặc email: chungnhantoancau@gmail.com để nhận tư vấn chuyên sâu từ chuyên gia GCDRI!