Mã Số Vùng Trồng: Điều Kiện Bắt Buộc Trong Xuất Khẩu Nông Sản

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế và hợp tác thương mại toàn cầu ngày càng phát triển, yêu cầu từ các thị trường nhập khẩu đối với sản phẩm nông sản ngày càng khắt khe, trong đó mã số vùng trồng là yếu tố bắt buộc mà bất kỳ doanh nghiệp hay tổ chức nào thực hiện xuất khẩu nông sản đều phải đáp ứng. Chính vì vậy, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) xin chia sẻ bài viết tổng quan chuyên sâu về mã số vùng trồng, quy trình đăng ký và những lợi ích thiết thực trong hoạt động xuất khẩu. Đây là thông tin cần thiết dành cho doanh nghiệp, hợp tác xã và cá nhân đang hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp và nông sản xuất khẩu.

Mã Số Vùng Trồng Là Gì?

Mã số vùng trồng (Production Unit Code – PUC) là một mã định danh duy nhất được cấp cho một khu vực trồng trọt cụ thể, nhằm mục đích:

• Theo dõi tình hình sản xuất, canh tác tại khu vực đó.
• Kiểm soát sinh vật gây hại, quá trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón.
• Đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc nông sản, phục vụ nhu cầu của thị trường nhập khẩu.

Theo quy định tại tiêu chuẩn cơ sở TCCS 774:2020/BVTV và Luật Trồng trọt số 31/2018/QH14, mã số vùng trồng là công cụ phục vụ hiệu quả cho việc quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo chất lượng sản phẩm cây trồng, đáp ứng các điều kiện bắt buộc trong xuất khẩu nông sản sang các thị trường lớn như Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU,…

Ai Cần Đăng Ký Mã Số Vùng Trồng?

Các đối tượng được cấp mã số vùng trồng bao gồm:

• Tổ chức hoặc cá nhân sản xuất nông sản
• Tổ chức/cá nhân liên kết sản xuất với các chủ thể khác

Việc đăng ký không chỉ giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế dễ dàng mà còn hình thành nhận thức đúng đắn về sản xuất nông nghiệp sạch, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, qua đó từng bước tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.

Mục Đích Đăng Ký Mã Số Vùng Trồng

Việc thiết lập và cấp mã vùng trồng mang lại những lợi ích to lớn:

• Đáp ứng yêu cầu từ thị trường nhập khẩu, trong đó có quy định cụ thể về hệ thống truy xuất, giám sát vùng trồng và an toàn thực phẩm.
• Giám sát việc canh tác và sử dụng vật tư nông nghiệp (thuốc, phân bón, giống…).
• Tăng tính minh bạch trong quản lý chất lượng sản phẩm nông nghiệp.
• Giúp các cơ quan có thẩm quyền và thị trường nhập khẩu dễ dàng kiểm tra đột xuất về quy trình sản xuất tại vùng trồng đã được cấp mã.

Do đó, việc xây dựng và duy trì mã số vùng trồng là yếu tố sống còn để giúp nông sản Việt Nam tiếp tục phát triển bền vững và mở rộng thị trường quốc tế.

Tại Sao Phải Có Mã Số Vùng Trồng Khi Xuất Khẩu?

Ngày nay, rất nhiều quốc gia ban hành các biện pháp kỹ thuật nhằm kiểm soát chất lượng nông sản nhập khẩu, trong đó yêu cầu vùng trồng phải có mã số là điều kiện tiên quyết. Việc này nhằm:

• Truy xuất hiệu quả nguồn gốc của nông sản, tránh gian lận thương mại như trộn lẫn sản phẩm từ nhiều nơi vào bao bì vùng trồng đã được cấp mã.
• Đảm bảo kiểm soát nguyên liệu đầu vào, nắm rõ quy trình chăm sóc, sử dụng hóa chất hay diễn biến sinh vật gây hại.
• Đạt chuẩn quốc tế như GACP, VietGAP, GlobalGAP,…, giúp nâng cao vị thế sản phẩm.
• Tự tin đáp ứng quy định kiểm dịch nghiêm ngặt của các nước nhập khẩu như Trung Quốc, Mỹ, EU.
• Giá trị nông sản được nâng cao, đồng thời khuyến khích nông dân sản xuất theo quy trình chuẩn, hướng tới canh tác bền vững.

Đặc biệt, với các thị trường trọng điểm như Trung Quốc, nếu không có mã số vùng trồng và mã cơ sở đóng gói đạt tiêu chuẩn GACC, doanh nghiệp sẽ bị từ chối thông quan.

Quản Lý Mã Số Vùng Trồng: Thách Thức Và Giải Pháp

Hiện nay, nhiều trường hợp mạo danh mã vùng trồng, vi phạm quy định về kiểm dịch thực vật hoặc lợi dụng mã có sẵn để hợp thức hóa sản phẩm không đạt chuẩn xảy ra, gây ảnh hưởng tới uy tín thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế. Nhằm siết chặt quản lý và nâng cao hiệu quả xuất khẩu, Nhà nước đang triển khai:

• Yêu cầu bắt buộc về mã số cho vùng trồng và cơ sở đóng gói trên bao bì sản phẩm.
• Thực hiện giám sát định kỳ vùng trồng đã cấp mã để đảm bảo vẫn đáp ứng đủ tiêu chí kiểm dịch và an toàn.
• Xây dựng hệ thống dữ liệu quốc gia, giám sát dựa trên nền tảng số, tăng tính minh bạch.
• Tăng cường thanh tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong việc sử dụng mã vùng không đúng quy định.

Giải pháp căn bản là nâng cao nhận thức sản xuất sạch cho nông dân, hợp tác xã, đảm bảo ghi chép đầy đủ nhật ký canh tác, tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật theo từng thị trường nhập khẩu.

Quy Trình Đăng Ký Mã Số Vùng Trồng Chuẩn Bộ Nông Nghiệp

Việc đăng ký mã số vùng trồng được thực hiện theo quy trình như sau:

Bước 1: Gửi Hồ Sơ Đăng Ký Đến Cục Bảo Vệ Thực Vật

Tổ chức/cá nhân cần chuẩn bị hồ sơ bao gồm:

• Tờ khai kỹ thuật theo mẫu tại phụ lục A tiêu chuẩn TCCS 774:2020/BVTV
• Danh sách hộ nông dân, diện tích cụ thể
• Bản sao chứng nhận VietGAP (nếu có)
• Nhật ký sản xuất chi tiết
• Cam kết tuân thủ tiêu chuẩn cơ sở

Bước 2: Đánh Giá Vùng Trồng

Cục Bảo Vệ Thực Vật sẽ:

• Rà soát hồ sơ
• Cử cán bộ xuống kiểm tra thực tế: Vệ sinh vườn ruộng, quy trình canh tác sạch, ghi chép nhật ký, biện pháp quản lý sinh vật gây hại…
• Định kỳ kiểm tra lại theo yêu cầu nhập khẩu hoặc khi phát sinh vấn đề

Bước 3: Cấp Mã Số Vùng Trồng

Nếu vùng trồng đáp ứng toàn bộ tiêu chí, Cục Bảo Vệ Thực Vật sẽ cấp mã số chính thức. Ngược lại, nếu chưa đáp ứng yêu cầu, tổ chức có thể khắc phục và nộp lại hồ sơ xét duyệt.

Bước 4: Gửi Mã Số Cho Cơ Quan Nhập Khẩu

Sau khi được cấp, mã số sẽ được thông báo tới cơ sở đăng ký và gửi dữ liệu cho cơ quan bảo vệ thực vật quốc gia của nước nhập khẩu. Riêng thị trường Mỹ, cần thêm mã IRADS do cơ quan chuyên ngành bên Mỹ cấp.

Điều Kiện Kỹ Thuật Để Được Cấp Mã

1. Diện Tích:

• Vùng trồng cây ăn quả: Tối thiểu 10 ha
• Rau, gia vị: Linh hoạt theo yêu cầu từng thị trường

2. Quản Lý Dịch Bệnh:

• Áp dụng quy trình kiểm soát sinh vật hại
• Ghi chép cụ thể từng loại dịch bệnh, thời điểm, biện pháp xử lý

3. Sử Dụng Hóa Chất:

• Chỉ được dùng thuốc BVTV nằm trong danh mục cho phép
• Tuyệt đối không sử dụng hoạt chất bị cấm theo quy định nước nhập khẩu

4. Nhật Ký Canh Tác:

• Lưu trữ đầy đủ các thông tin: Thời gian gieo trồng, thu hoạch, phân bón, thuốc BVTV, sản lượng, tiêu thụ…

5. Quy Trình Canh Tác:

• Áp dụng quy trình tương đương VietGAP, GlobalGAP,… (có hoặc không có chứng nhận)

Vì Sao Nên Đăng Ký Mã Vùng Trồng Qua GCDRI?

Là một trong những tổ chức tiên phong trong lĩnh vực tư vấn, chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế, GCDRI tự hào sở hữu đội ngũ chuyên gia giỏi, giàu kinh nghiệm và mạng lưới hợp tác quốc tế rộng lớn. Lý do nên chọn GCDRI:

• Đội ngũ tư vấn chuyên sâu, nắm chắc quy định các quốc gia nhập khẩu
• Hỗ trợ trọn gói quy trình đăng ký mã vùng trồng và cơ sở đóng gói
• Tư vấn phù hợp với thị trường xuất khẩu cụ thể như Trung Quốc, Hoa Kỳ, EU
• Tiết kiệm thời gian, chi phí và rủi ro bị trả hàng
• Đảm bảo tính pháp lý, hồ sơ đầy đủ và đạt chuẩn 100% trước khi nộp

Kết Luận

Việc sở hữu mã số vùng trồng không chỉ là đòi hỏi bắt buộc để đưa hàng nông sản ra thị trường toàn cầu mà còn là chìa khóa then chốt để xây dựng nền nông nghiệp sạch, minh bạch và phát triển bền vững. GCDRI khuyến nghị các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh nông sản cần chủ động xây dựng vùng trồng đạt tiêu chuẩn, thực hiện đăng ký mã sớm để đón đầu cơ hội xuất khẩu.

Hãy liên hệ với GCDRI qua Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa) hoặc email: chungnhantoancau@gmail.com để được tư vấn MIỄN PHÍ và hỗ trợ toàn diện quy trình đăng ký mã số vùng trồng ngay hôm nay!