Tiêu chuẩn hóa trong ngành Logistics: Động lực phát triển bền vững toàn cầu

Ngành Logistics đang đóng vai trò khởi nguồn cho làn sóng chuyển đổi mạnh mẽ trong nền kinh tế toàn cầu. Đặc biệt, trong bối cảnh toàn cầu hóa và số hóa diễn ra với tốc độ chưa từng có, việc định hình các quy chuẩn thống nhất trên phạm vi quốc tế là yếu tố sống còn để đảm bảo chuỗi cung ứng vận hành hiệu quả, an toàn và linh hoạt. Với vai trò là tổ chức tiên phong trong lĩnh vực tiêu chuẩn và chứng nhận, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) nhận thấy tầm quan trọng đột phá của tiêu chuẩn hóa đối với ngành Logistics – một ngành mũi nhọn trong quá trình hiện đại hóa và toàn cầu hóa sản xuất.

Thông qua bài viết này, GCDRI mong muốn mang đến cho độc giả cái nhìn chiến lược và toàn diện về quá trình tiêu chuẩn hóa trong ngành Logistics: từ vai trò cấu trúc nền tảng, đến những thách thức cần vượt qua trong thời đại hội nhập hiện nay.

Logistics – “Xương sống” của nền công nghiệp hiện đại

Logistics được ví như huyết mạch kết nối mọi hoạt động sản xuất, phân phối và tiêu dùng trong chuỗi giá trị toàn cầu. Tại Đức – nền công nghiệp hàng đầu Châu Âu – ngành Logistics không chỉ hỗ trợ trực tiếp cho sản xuất và xuất khẩu, mà còn đóng vai trò then chốt trong thúc đẩy thương mại quốc tế.

Mỗi năm, Đức vận chuyển hơn 4,3 tỷ tấn hàng hóa bằng hệ thống đường bộ, đường sắt và đường thủy, vận hành bởi mạng lưới Logistics tiên tiến và đội ngũ gần 3 triệu lao động có trình độ cao. Năm 2016, doanh thu ngành Logistics tại Đức đạt 258 tỷ EUR, chỉ đứng sau ngành công nghiệp ô tô và thương mại bán lẻ, vượt qua cả lĩnh vực điện tử và cơ khí kỹ thuật. Tại thị trường châu Âu, ngành Logistics được định giá hơn 1.000 tỷ EUR, cho thấy tiềm năng phát triển vượt bậc và vị trí không thể thay thế trong nền kinh tế hiện đại.

Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả vận hành đỉnh cao như vậy, tất yếu phải có hệ thống tiêu chuẩn hóa mạnh mẽ và được áp dụng đồng nhất.

Vai trò chiến lược của tiêu chuẩn hóa trong Logistics toàn cầu

Tiêu chuẩn hóa không phải là khái niệm mới đối với ngành Logistics. Các tiêu chuẩn nổi tiếng như tiêu chuẩn dữ liệu thiết bị container (CEDEX – ISO 9897) hay tiêu chuẩn pallet Châu Âu (EN 13382) đã chứng minh hiệu quả của việc áp dụng quy chuẩn để tối ưu hóa chuỗi cung ứng.

Trong suốt hơn sáu thập kỷ qua, quá trình tiêu chuẩn hóa đã tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại toàn cầu phát triển mạnh mẽ. Nhưng bước sang thế kỷ 21, ngành Logistics lại đối diện với những thay đổi chưa từng có về quy mô, tốc độ và tính phức tạp trong hoạt động lưu chuyển hàng hóa toàn cầu.

Các yếu tố như:

• Toàn cầu hóa chuỗi cung ứng;
• Sự bùng nổ của thương mại điện tử;
• Đa dạng mô hình kinh doanh;
• Sự gia tăng của các nhà cung cấp dịch vụ mới;
• Và đặc biệt là xu hướng số hóa toàn diện trong vận hành,

…đang khiến chuỗi cung ứng trở nên ngắn hơn, linh hoạt hơn nhưng đồng thời cũng phức tạp và dễ tổn thương hơn. Trong bối cảnh đó, tiêu chuẩn hóa trở thành công cụ then chốt giúp ngành Logistics vượt qua mọi rào cản và tiến nhanh hơn trên chặng đường đổi mới.

Qua hợp tác với các tổ chức hoạch định kỹ thuật, hiệp hội chuyên ngành và chính phủ, các tổ chức tiêu chuẩn quốc tế hoàn toàn có thể quy tụ tri thức đa ngành để xây dựng các tiêu chuẩn bao quát và thích ứng với bối cảnh mới. Những lộ trình tiêu chuẩn được xây dựng bài bản, sát thực tế chính là cơ sở để các doanh nghiệp định hướng phát triển bền vững, đồng thời tạo niềm tin mạnh mẽ cho người sử dụng và đối tác chuỗi cung ứng.

Sự cấp thiết của đổi mới và hợp tác trong tiêu chuẩn hóa Logistics

Với đặc trưng là một lĩnh vực liên tục biến đổi, Logistics đòi hỏi phải thường xuyên cập nhật công nghệ mới và cải tiến mô hình vận hành. Chính vì thế, tiêu chuẩn hóa trong Logistics cũng không thể dừng lại ở những khuôn khổ cũ. Các tổ chức liên quan cần liên tục đặt câu hỏi về tính phù hợp và tính hiệu quả của các tiêu chuẩn hiện hành, đồng thời chủ động xây dựng các cấu trúc mới thích ứng nhanh với thay đổi từ thị trường.

Tốc độ chính là yếu tố then chốt. Việc đưa ra các bộ tiêu chuẩn kịp thời và đồng bộ với yêu cầu thị trường sẽ quyết định thành công trong việc giải quyết các “điểm nghẽn” logistics, ví dụ như: sự thiếu liên kết hệ thống thông tin giữa các mắt xích trong chuỗi hàng, hay sự trùng lặp và xung đột quy định giữa các bên liên quan.

Đây chính là lúc mà các nhà cung cấp dịch vụ tiêu chuẩn cần đóng vai trò tiên phong:

• Đánh giá sớm các xu hướng công nghệ mới;
• Thiết kế các giao diện số đảm bảo tương thích liên ngành;
• Loại bỏ xung đột và trùng lặp quy chuẩn;
• Và quan trọng hơn cả: kết nối mọi nỗ lực lại thành một cấu trúc phát triển thống nhất, toàn diện.

GCDRI khẳng định rằng, muốn phát triển một ngành Logistics bền vững, các bên liên quan – từ doanh nghiệp, nhà sản xuất, chuyên gia công nghệ đến nhà hoạch định chính sách – cần thiết lập mối quan hệ hợp tác liên ngành chặt chẽ, không phân biệt biên giới lãnh thổ.

Những thách thức trong hành trình tiêu chuẩn hóa ngành Logistics

Bên cạnh cơ hội, ngành Logistics vẫn đang đối mặt với không ít thử thách khi triển khai các hoạt động tiêu chuẩn hóa:

• Sự phân mảnh trong hệ thống pháp lý và quy chuẩn giữa các quốc gia;
• Thiếu sự thống nhất giữa các bên tham gia chuỗi cung ứng;
• Chi phí triển khai tiêu chuẩn mới;
• Và đặc biệt là thiếu hụt nguồn nhân lực có chuyên môn cao về tiêu chuẩn kỹ thuật và vận hành Logistics hiện đại.

Không chỉ vậy, tốc độ phát triển chóng mặt của công nghệ, cũng như áp lực chuyển đổi mô hình doanh nghiệp số đang buộc các tổ chức tiêu chuẩn phải thích ứng một cách chưa từng có. Nếu không “chạy đua với thời gian” để kịp xây dựng và cập nhật bộ tiêu chuẩn phù hợp, ngành Logistics rất có thể sẽ rơi vào tình trạng lạc hậu, không bắt kịp xu thế.

GCDRI nhận thấy rằng, vấn đề không nằm ở tiềm lực hay năng lực công nghệ, mà nằm ở cách tiếp cận chiến lược – sự sẵn sàng hợp tác để củng cố niềm tin lẫn nhau giữa các bên trong hệ sinh thái. Một khi tinh thần “cùng nhau kiến tạo tương lai” được đặt lên hàng đầu, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua mọi giới hạn để đưa tiêu chuẩn hóa Logistics tiến xa hơn nữa.

Kết luận: Cộng hưởng sức mạnh để chuẩn hóa bền vững

Tiêu chuẩn hóa không đơn thuần là một yêu cầu kỹ thuật – mà chính là đòn bẩy chiến lược đưa ngành Logistics phát triển an toàn, hiệu quả và linh hoạt trong tương lai. Muốn thế, các tổ chức tiêu chuẩn cần phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp, hiệp hội, chính phủ để đảm bảo các chuẩn mực không chỉ mang tính lý thuyết, mà còn khả thi và có giá trị ứng dụng thực tiễn.

Với kinh nghiệm đồng hành cùng các đối tác trong nước và quốc tế trong lĩnh vực tư vấn – đào tạo tiêu chuẩn quốc tế, GCDRI cam kết tiếp tục là cầu nối tri thức, kiến tạo giá trị lâu dài cho ngành Logistics Việt Nam và toàn cầu.

Để được tư vấn chi tiết các giải pháp đào tạo, chứng nhận và tiêu chuẩn hóa trong chuỗi cung ứng và Logistics, vui lòng liên hệ GCDRI qua Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa) hoặc email: chungnhantoancau@gmail.com. Cùng GCDRI chuẩn hóa để vươn xa!