Tác hại của ô nhiễm tiếng ồn trong sản xuất công nghiệp và các biện pháp bảo vệ người lao động

Ô nhiễm tiếng ồn tại nơi làm việc, đặc biệt trong ngành công nghiệp sản xuất, là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu đối với sức khỏe người lao động. Những âm thanh lớn, liên tục phát ra từ máy móc, thiết bị… có thể không chỉ khiến công nhân cảm thấy khó chịu mà còn ảnh hưởng lâu dài đến khả năng nghe và sức khỏe tổng thể. Trong bài viết này, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) sẽ phân tích chi tiết tác động của tiếng ồn công nghiệp, mức độ chấp nhận được và các giải pháp bảo vệ người lao động hiệu quả nhất theo các tiêu chuẩn quốc tế.

Hiểm họa sức khỏe từ tiếng ồn công nghiệp

Tiếng ồn phát sinh từ các hoạt động sản xuất như vận hành máy móc, thiết bị cơ khí, dây chuyền tự động… có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho người lao động nếu không được kiểm soát.

Theo thống kê từ Trung tâm Sức khỏe Lao động và Môi trường, trong năm 2017, có hơn 3.800 ca mắc bệnh nghề nghiệp được ghi nhận, trong đó có tới 73% bị tổn thương sức nghe do tiếng ồn tại nơi làm việc. Điều này cho thấy, tiếng ồn là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến các bệnh lý về thính lực và thần kinh trong môi trường công nghiệp.

Các giai đoạn tiến triển của bệnh tiếp xúc do tiếng ồn

Tiếp xúc với tiếng ồn ở mức cao trong thời gian dài gây tác hại từ từ nhưng đáng kể:

• Giai đoạn khởi phát: Người lao động cảm thấy đau đầu, kém ăn, mệt mỏi, ù tai và thính lực suy giảm nhẹ. Đây là dấu hiệu đầu tiên nhưng thường bị bỏ qua.
• Giai đoạn tiềm ẩn: Kéo dài từ 5–15 năm tùy thuộc vào cường độ tiếng ồn và khả năng chịu đựng của tai. Theo nghiên cứu, nếu tiếp xúc với âm lượng trên 105 dBA trong 8 giờ mỗi ngày, người lao động có thể bị tổn thương vĩnh viễn sau 5 năm.
• Giai đoạn điếc rõ rệt: Người lao động mất khả năng nghe hoàn toàn, thậm chí không thể nghe dù người khác nói lớn. Đây là dạng điếc nghề nghiệp không thể chữa khỏi.

Tiếng ồn không chỉ ảnh hưởng đến tai mà còn tác động tiêu cực đến toàn bộ cơ thể: căng thẳng thần kinh, rối loạn nhịp tim, đau đầu mãn tính, và mệt mỏi kéo dài – làm tăng nguy cơ tai nạn trong công việc.

Quy định về mức ồn cho phép trong môi trường làm việc

Các tổ chức quốc tế về an toàn lao động và y tế đã đưa ra giới hạn cụ thể về mức tiếng ồn tại nơi làm việc nhằm đảm bảo sức khỏe người lao động:

• Mức ồn trung bình cho phép: Không vượt quá 85 dBA trong thời gian 8 giờ làm việc liên tục.
• Khi thời gian tiếp xúc giảm một nửa, mức ồn cho phép tăng thêm 5 dBA, cụ thể:
  

  Thời gian tiếp xúc	Mức ồn tối đa cho phép
  4 giờ	90 dBA
  2 giờ	95 dBA
  1 giờ	100 dBA
  30 phút	105 dBA
  15 phút	110 dBA
  Cực đại	115 dBA

• Những khoảng thời gian còn lại trong ngày làm việc, người lao động chỉ được tiếp xúc với âm lượng dưới 80 dBA.

Bên cạnh đó, quy định cũng phân chia mức ồn tối đa cho phép theo từng khu vực làm việc:

• Khu vực làm việc trí óc như phòng thiết kế, điều khiển máy tính: ≤ 55 dBA
• Khu vực công nhân sản xuất trực tiếp: ≤ 85 dBA
• Phòng điều khiển không có thông tin điện thoại: ≤ 80 dBA
• Phòng chức năng như kế toán, thống kê, hành chính: ≤ 65 dBA
• Các phòng có thông tin qua điện thoại hoặc cần tập trung cao độ: ≤ 70 dBA

Giải pháp giảm thiểu tiếng ồn và bảo vệ sức khỏe người lao động

Để kiểm soát ô nhiễm tiếng ồn hiệu quả, doanh nghiệp cần áp dụng tổng thể các biện pháp về kỹ thuật, quản lý và đào tạo nhân sự.

1. Cách ly và giảm thiểu tiếng ồn từ nguồn phát

• Thiết kế nhà xưởng tách biệt với khu văn phòng.
• Lắp đặt tường cách âm, vật liệu tiêu âm, trồng cây xanh cách ly tiếng ồn hiệu quả.
• Bảo dưỡng và bôi trơn thường xuyên các máy móc để hạn chế ma sát gây ra tiếng ồn lớn.

2. Trang bị thiết bị bảo vệ cá nhân cho người lao động

• Trang bị đầy đủ bịt tai, nút tai chống ồn đạt tiêu chuẩn quốc tế.
• Không giao công việc trong môi trường có tiếng ồn cao cho người mắc các bệnh thính giác, tim mạch hoặc thần kinh.

3. Tổ chức thời gian làm việc hợp lý

• Rút ngắn thời gian tiếp xúc liên tục với môi trường ồn.
• Bố trí nghỉ giải lao tại khu yên tĩnh giữa ca làm việc.
• Có thể tổ chức bồi dưỡng giữa ca nhằm tái tạo sức khỏe.

4. Đào tạo và nâng cao nhận thức

• Tổ chức khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện bệnh điếc nghề nghiệp.
• Huấn luyện an toàn lao động định kỳ cho người lao động – giúp họ hiểu rõ tác hại của tiếng ồn và cách làm việc an toàn.
• Đo kiểm môi trường lao động hằng năm để đánh giá mức độ nguy hiểm và điều chỉnh kịp thời.

Kết luận

Ô nhiễm tiếng ồn trong sản xuất công nghiệp là một thách thức lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, hiệu suất làm việc và sự an toàn của người lao động. Các tổ chức, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy chuẩn kỹ thuật về tiếng ồn và triển khai đồng bộ các biện pháp bảo vệ.

Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) khuyến nghị các đơn vị tổ chức đào tạo, đo kiểm môi trường lao động, cũng như triển khai hệ thống quản lý an toàn để kiểm soát rủi ro tiếng ồn trong công nghiệp một cách hiệu quả nhất.

Để được tư vấn chuyên sâu và đăng ký các chương trình huấn luyện an toàn lao động phù hợp với môi trường sản xuất, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 0904.889.859 (Ms. Hoa) hoặc email: chungnhantoancau@gmail.com.