Các Tiêu Chuẩn Quốc Tế Về An Toàn Giao Thông Đường Bộ: ISO 39001, ISO 39002 và ISO 26262

Tai nạn giao thông vẫn luôn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và thương tích nghiêm trọng trên toàn cầu, ảnh hưởng không chỉ đến con người mà còn gây tổn thất to lớn về kinh tế và xã hội. Trước thực trạng này, nhiều tổ chức quốc tế đã không ngừng phát triển và hoàn thiện các hệ thống quản lý nhằm nâng cao mức độ an toàn khi tham gia giao thông. Với vai trò là chuyên gia trong lĩnh vực tiêu chuẩn quốc tế, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) chia sẻ những thông tin cập nhật và chính thống nhất về các bộ tiêu chuẩn ISO quan trọng, trong đó nổi bật là ISO 39001, ISO 39002 và ISO 26262 – các tiêu chuẩn cốt lõi liên quan đến quản lý an toàn giao thông đường bộ trên khắp thế giới.

ISO 39001: Hệ thống quản lý an toàn giao thông đường bộ – Yêu cầu và hướng dẫn áp dụng

Tiêu chuẩn ISO 39001 được phát triển bởi Ủy ban kỹ thuật ISO/TC 241, nhằm đưa ra các yêu cầu cho một hệ thống quản lý có khả năng hỗ trợ tổ chức và các bên liên quan giảm thiểu tử vong và thương tích nghiêm trọng do tai nạn giao thông đường bộ gây ra.

Mục tiêu cốt lõi của ISO 39001

Tiêu chuẩn này là một phần quan trọng trong thập kỷ hành động vì an toàn giao thông đường bộ giai đoạn 2011–2020, và đã được triển khai rộng rãi ở nhiều quốc gia. ISO 39001:2012 tập trung vào:

• Thiết lập và thực hiện chính sách quản lý an toàn giao thông phù hợp với bối cảnh hoạt động.
• Xây dựng các mục tiêu cụ thể và kế hoạch hành động bao trùm các trách nhiệm pháp lý và nghĩa vụ liên quan.
• Xác định rõ các yếu tố có ảnh hưởng đến an toàn, cũng như xác lập các tiêu chí nhằm kiểm soát và xử lý những tác nhân tiềm tàng.

Đối tượng áp dụng

Tiêu chuẩn ISO 39001 không chỉ hướng tới các cơ quan quản lý nhà nước, mà còn phù hợp với tổ chức tư nhân, doanh nghiệp vận tải hay tổ chức giáo dục, nơi có nhiều hoạt động di chuyển và rủi ro tiềm tàng liên quan đến giao thông.

Lợi ích thiết thực

Thông qua việc áp dụng ISO 39001, các tổ chức có thể:

• Giảm thiểu tai nạn giao thông và hậu quả nghiêm trọng từ chúng.
• Nâng cao nhận thức và tinh thần trách nhiệm trong cộng đồng tham gia giao thông.
• Thể hiện cam kết rõ ràng về trách nhiệm xã hội và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật liên quan.

ISO 39002: Hướng dẫn thực hành tốt trong quản lý an toàn giao thông cho người đi làm

Cũng thuộc nhóm các tiêu chuẩn phát triển bởi ISO/TC 241, ISO 39002:2020 đóng vai trò như một tài liệu hướng dẫn hỗ trợ các tổ chức triển khai các biện pháp thực tiễn nhằm nâng cao an toàn cho nhân viên khi họ di chuyển đến và đi từ nơi làm việc.

Giải pháp giảm thiểu rủi ro giao thông

Tiêu chuẩn này giúp tổ chức:

• Đưa ra các hành động cụ thể giảm số người tử vong và bị thương nặng do tai nạn đường bộ.
• Giảm thiểu thiệt hại về cơ sở vật chất và chi phí kinh tế cho doanh nghiệp.
• Bảo vệ nhóm người tham gia giao thông yếu thế (VRU – Vulnerable Road Users) như người đi bộ, người đi xe đạp…

Đối tượng áp dụng rộng rãi

ISO 39002 có thể được áp dụng cho:

• Các tổ chức có nhân sự thường xuyên di chuyển đến nơi làm việc bằng phương tiện cá nhân hoặc công cộng.
• Doanh nghiệp vận tải thương mại có nhu cầu đảm bảo an toàn đội ngũ điều hành xe.
• Các trường học, bệnh viện, tòa nhà văn phòng, với mục tiêu hướng đến môi trường giao thông an toàn cho nhân viên và học sinh.

Điểm mạnh của ISO 39002

• Tích hợp các biện pháp quản lý rủi ro rõ ràng, có thể tùy biến theo quy mô tổ chức.
• Thúc đẩy văn hóa giao thông an toàn trong nội bộ doanh nghiệp.
• Là nền tảng để triển khai các chiến lược an toàn giao thông bền vững và lâu dài.

ISO 26262: An toàn chức năng trong phương tiện giao thông đường bộ

Khác với hai tiêu chuẩn trước tập trung vào yếu tố hành vi và hệ thống quản lý, bộ tiêu chuẩn ISO 26262 mang tính kỹ thuật cao hơn, hướng đến việc đảm bảo an toàn chức năng cho hệ thống điện và điện tử trong phương tiện giao thông đường bộ.

Mục tiêu của bộ tiêu chuẩn

ISO 26262 đặt ra các yêu cầu dựa trên rủi ro nhằm:

• Giảm thiểu nguy cơ sai hỏng hệ thống kỹ thuật, đặc biệt trong các hệ thống điện – điện tử liên quan đến an toàn (E/E systems).
• Định hướng thiết kế phương tiện ứng dụng công nghệ tự hành và định vị tiên tiến, đảm bảo vận hành chính xác và an toàn.
• Phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn trước khi xảy ra lỗi gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Phạm vi áp dụng

Tiêu chuẩn áp dụng cho:

• Các nhà sản xuất ô tô, đặc biệt trong khâu thiết kế hệ thống phanh, lái tự động, cảm biến an toàn…
• Các tổ chức phát triển linh kiện điện tử cho ngành công nghiệp ô tô.
• Các công ty khởi nghiệp công nghệ trong lĩnh vực xe tự hành, phương tiện thông minh…

Điểm khác biệt lớn

• ISO 26262 không chỉ đề cập tới yếu tố an toàn vật lý mà còn đi sâu vào phần mềm, tương tác giữa người – máy – hệ thống.
• Không áp dụng cho các nguy cơ phi kỹ thuật như hỏa hoạn hay ngộ độc, trừ phi chúng phát sinh từ chính sai sót hệ thống điện tử.

Kết luận: Cơ sở nền tảng cho an toàn giao thông bền vững

An toàn giao thông không chỉ là trách nhiệm của nhà nước mà còn là yếu tố chiến lược quan trọng đối với các tổ chức, doanh nghiệp và mỗi cá nhân. Việc tham khảo, áp dụng và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 39001, ISO 39002 và ISO 26262 chính là cam kết thiết thực trong giảm thiểu rủi ro và hoạch định hành vi an toàn cho xã hội hiện đại.

Tại Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI), chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành với các tổ chức trong hành trình xây dựng nền văn hóa giao thông an toàn, bền vững và chuẩn mực quốc tế.

Liên hệ ngay với GCDRI để được tư vấn đầy đủ về các tiêu chuẩn ISO trong lĩnh vực an toàn giao thông:
📞 Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa)
📩 Email: chungnhantoancau@gmail.com

Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp thực tế, đáng tin cậy và hiệu quả cao cho doanh nghiệp Việt Nam trong hành trình chinh phục tiêu chuẩn toàn cầu.