Quy định mới nhất về ghi nhãn thực phẩm: Doanh nghiệp cần nắm rõ

Ghi nhãn thực phẩm không chỉ là yêu cầu pháp lý bắt buộc tại Việt Nam mà còn là công cụ giúp người tiêu dùng nhận diện đúng đắn về sản phẩm, đồng thời hỗ trợ các cơ quan quản lý trong giám sát, kiểm tra chất lượng hàng hóa. Với vai trò là một tổ chức chuyên sâu về tiêu chuẩn quốc tế, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) xin cung cấp đến độc giả nội dung tổng hợp và phân tích chuyên sâu về các quy định hiện hành liên quan đến ghi nhãn thực phẩm, dựa trên những căn cứ pháp lý mới nhất tại Việt Nam.

Đây là chủ đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh thị trường tiêu dùng ngày càng đề cao tính minh bạch, và các cơ quan quản lý siết chặt vấn đề an toàn thực phẩm. Chúng tôi hy vọng bài viết này sẽ mang lại thông tin hữu ích, phục vụ hiệu quả cho các tổ chức sản xuất – kinh doanh thực phẩm trong việc tuân thủ pháp luật và nâng cao trách nhiệm xã hội.

Cơ sở pháp lý về ghi nhãn thực phẩm

Việc ghi nhãn thực phẩm tại Việt Nam hiện nay được thực hiện theo hệ thống văn bản quy phạm pháp luật sau:

• Luật An toàn thực phẩm 2010: Đặt nền tảng pháp lý về đảm bảo an toàn trong sản xuất, chế biến, bảo quản, lưu thông và tiêu thụ thực phẩm.
• Nghị định số 43/2017/NĐ-CP: Quy định chi tiết về nhãn hàng hóa, bao gồm thực phẩm.
• Thông tư số 43/2014/TT-BYT: Hướng dẫn một số nội dung về quản lý thực phẩm chức năng và sản phẩm hỗ trợ sức khỏe.

Đây là ba văn bản then chốt, làm cơ sở để doanh nghiệp triển khai việc ghi nhãn đúng quy định, đồng thời là căn cứ để cơ quan chức năng xử lý các vi phạm liên quan đến nhãn hàng hóa.

Khái niệm ghi nhãn thực phẩm

Theo định nghĩa tại Nghị định 43/2017/NĐ-CP, ghi nhãn thực phẩm là việc thể hiện các thông tin cơ bản, thiết yếu về sản phẩm lên nhãn của hàng hóa, nhằm mục đích giúp người tiêu dùng nhận biết, lựa chọn, sử dụng đúng loại sản phẩm phù hợp với nhu cầu; đồng thời tạo điều kiện để cơ quan có thẩm quyền thực hiện công tác quản lý hiệu quả.

Nhãn thực phẩm có thể là bản in, bản vẽ, hình ảnh được dán, in, khắc, gắn trực tiếp lên hàng hóa hoặc bao bì thương phẩm, hoặc được gắn từ tài liệu hoặc chất liệu khác. Việc thể hiện thông tin phải bảo đảm tính trung thực, chính xác, không gây hiểu lầm về bản chất, công dụng hay nguồn gốc hàng hóa.

Quy định về ngôn ngữ trình bày trên nhãn thực phẩm

Một trong những nguyên tắc quan trọng của quy định ghi nhãn là vấn đề ngôn ngữ sử dụng:

• Tất cả nội dung bắt buộc trên nhãn phải được ghi bằng Tiếng Việt.
• Trong trường hợp nhãn sử dụng cả tiếng nước ngoài, thì nội dung thể hiện bằng tiếng nước ngoài phải tương đương với tiếng Việt, không được gây hiểu nhầm.
• Các nội dung không bắt buộc bằng tiếng Việt có thể được ghi bằng ngôn ngữ khác nhưng không được làm sai lệch hoặc trái ngược ý nghĩa của tiếng Việt.
• Những tên riêng là tên quốc gia, vùng lãnh thổ không thể phiên âm tiếng Việt hoặc không có nghĩa xác định thì được phép sử dụng nguyên dạng tiếng nước ngoài.
• Đối với thực phẩm nhập khẩu: nếu nhãn gốc sản phẩm không có đủ nội dung bắt buộc bằng tiếng Việt, doanh nghiệp nhập khẩu cần bổ sung nhãn phụ tiếng Việt, nhưng vẫn giữ nguyên nhãn gốc. Nội dung ghi trên nhãn phụ phải phù hợp với nội dung trong nhãn gốc.

Quy định về tên gọi của thực phẩm trên nhãn

Việc đặt tên sản phẩm cũng phải tuân thủ quy định rõ ràng:

• Tên thực phẩm phải đặt ở vị trí dễ quan sát, dễ đọc nhất, có kích thước chữ lớn hơn các thông tin bắt buộc khác.
• Doanh nghiệp có thể tự đặt tên sản phẩm nhưng không được gây hiểu nhầm hoặc sai lệch bản chất sản phẩm.
• Trường hợp tên sản phẩm bao gồm cả tên của thành phần chính, thì phải ghi rõ tỷ lệ hoặc định lượng của thành phần đó.

Ví dụ: nếu một sản phẩm gọi là “Trà gừng”, thì thành phần gừng phải được thể hiện tỷ lệ cụ thể trên nhãn, không được chỉ nêu tên mà không ghi hàm lượng.

Quy định về ngày sản xuất và hạn sử dụng

Thông tin về thời gian sử dụng là yếu tố quan trọng đối với an toàn thực phẩm:

• Thứ tự ghi ngày phải theo định dạng: ngày – tháng – năm dương lịch.
• Trường hợp sử dụng định dạng khác, bắt buộc phải có chú giải bằng tiếng Việt.
• Đối với thực phẩm đông lạnh nhập khẩu, ngày sản xuất là ngày cấp đông đầu tiên, còn hạn sử dụng là thời hạn ghi trên bao bì do nhà sản xuất tại nước xuất xứ quy định.

Nội dung bắt buộc đối với từng nhóm thực phẩm

Tùy theo loại hình sản phẩm, số lượng và nội dung thông tin bắt buộc trên nhãn sẽ khác nhau. Dưới đây là phân loại theo nhóm hàng hóa theo quy định của Nghị định 43/2017/NĐ-CP:

Nhóm lương thực thô

• Định lượng
• Ngày sản xuất
• Hạn sử dụng
• Cảnh báo (nếu có)

Nhóm thực phẩm thường

• Định lượng
• Ngày sản xuất và hạn sử dụng
• Danh mục thành phần/định lượng thành phần chính
• Hướng dẫn sử dụng, bảo quản
• Cảnh báo (nếu có)

Nhóm thực phẩm bảo vệ sức khỏe (thực phẩm chức năng)

• Tất cả các nội dung như thực phẩm thường
• Hàm lượng, giá trị dinh dưỡng
• Cảnh báo nguy cơ (nếu có)
• Ghi cụm từ: “Thực phẩm bảo vệ sức khỏe”
• Ghi cụm từ: “Sản phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”

Thực phẩm chiếu xạ

• Như các nhóm thông thường
• Thêm dòng cảnh báo: “Thực phẩm đã qua chiếu xạ”

Thực phẩm biến đổi gen

• Ghi rõ thành phần biến đổi gen cùng tỷ lệ chính xác
• Cảnh báo: “Thực phẩm biến đổi gen” hoặc ghi “biến đổi gen” bên cạnh tên thành phần

Đồ uống (không bao gồm rượu)

• Ghi tương tự thực phẩm thường
• Thông tin cảnh báo (nếu có)

Nhóm rượu, đồ uống có cồn

• Định lượng
• Hàm lượng ethanol
• Hạn sử dụng (nếu có)
• Cảnh báo và hướng dẫn bảo quản (đối với rượu vang)
• Số lô sản xuất (nếu có)

Nhóm phụ gia thực phẩm

• Định lượng
• Thành phần định lượng chính
• Ghi cụm từ: “Phụ gia thực phẩm”
• Ngày sản xuất – Hạn sử dụng
• Hướng dẫn sử dụng – bảo quản
• Cảnh báo nếu có

Vi chất dinh dưỡng

• Thành phần chính
• Ghi cụm từ: “Dùng cho thực phẩm”
• Ngày sản xuất
• Hướng dẫn sử dụng và bảo quản

Nhóm nguyên liệu thực phẩm

• Tên nguyên liệu
• Định lượng
• Ngày sản xuất và hạn sử dụng
• Hướng dẫn sử dụng – bảo quản

Ghi nhãn thực phẩm đúng cách – nền tảng cho chất lượng và tuân thủ pháp luật

Nhãn thực phẩm không đơn thuần là tờ giấy in thông tin sản phẩm; đó là kênh đối thoại đầu tiên giữa nhà sản xuất và người tiêu dùng. Thông qua một nhãn hàng hóa rõ ràng, chính xác, doanh nghiệp thể hiện được uy tín thương hiệu và trách nhiệm với cộng đồng. Đồng thời, đây cũng là công cụ giúp doanh nghiệp cạnh tranh minh bạch và đáp ứng yêu cầu kiểm tra từ các cơ quan nhà nước.

Việc áp dụng chính xác các quy định về ghi nhãn thực phẩm là điều kiện bắt buộc để sản phẩm lưu thông hợp pháp trên thị trường nội địa và phần nào thuận lợi hơn khi xuất khẩu ra thị trường quốc tế – nơi yêu cầu rất khắt khe về tính minh bạch thông tin sản phẩm.

Liên hệ tư vấn quy chuẩn ghi nhãn thực phẩm – GCDRI đồng hành cùng doanh nghiệp

Nhận thức được tầm quan trọng và tính phức tạp trong việc ghi nhãn thực phẩm đúng chuẩn, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) cung cấp dịch vụ tư vấn chuyên sâu giúp doanh nghiệp:

• Xây dựng nội dung nhãn phù hợp từng mặt hàng
• Tuân thủ đầy đủ các yêu cầu pháp lý trong và ngoài nước
• Hạn chế rủi ro bị xử phạt hành chính hoặc thu hồi sản phẩm
• Hỗ trợ đăng ký và công bố sản phẩm theo quy định của Bộ Y tế, Bộ Công Thương

Để cập nhật chi tiết các chính sách mới cũng như nhận hỗ trợ chuyên môn từ đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm tại GCDRI – vui lòng liên hệ trực tiếp qua Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa) hoặc Email: chungnhantoancau@gmail.com. Chúng tôi cam kết đồng hành hiệu quả và tận tâm cùng sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong ngành hàng thực phẩm.