Bản tự công bố sản phẩm có thời hạn bao lâu?

Trong bối cảnh tăng cường kiểm soát chất lượng và đảm bảo an toàn thực phẩm, việc tự công bố sản phẩm trở thành một bước đi quan trọng đối với doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh tại Việt Nam. Tuy nhiên, không ít cá nhân, tổ chức vẫn còn băn khoăn: “Bản tự công bố sản phẩm có thời hạn bao lâu?” Để làm rõ vấn đề này, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) cung cấp bài viết chuyên sâu dưới đây, nhằm giúp bạn đọc hiểu đúng về thời hạn hiệu lực của bản tự công bố theo các quy định pháp luật hiện hành, từ đó chủ động điều chỉnh hoạt động sản xuất – kinh doanh phù hợp và hiệu quả.

Tự công bố sản phẩm là gì?

Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP, việc tự công bố sản phẩm là hành động do tổ chức, cá nhân chủ động công khai thông tin về sản phẩm thuộc diện được phép tự công bố cho cơ quan quản lý có thẩm quyền. Việc này không thuộc nhóm các thủ tục bắt buộc áp dụng, nhưng doanh nghiệp vẫn cần tuân thủ các quy định pháp lý về nhóm thực phẩm không thuộc danh mục bắt buộc công bố theo quy định tại Nghị định nêu trên.

Các sản phẩm được phép tự công bố thường bao gồm:

• Thực phẩm đã qua chế biến, đóng gói sẵn
• Phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến
• Vật liệu tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm như bao bì, dụng cụ chứa thực phẩm

Ngược lại, các nguyên liệu sử dụng để sản xuất hàng hóa không tiêu thụ trong nước hoặc phục vụ sản xuất nội bộ sẽ được miễn thủ tục tự công bố sản phẩm.

Thành phần và quy trình thực hiện bản tự công bố sản phẩm

Theo quy định pháp luật, bản tự công bố sản phẩm cần bao gồm những tài liệu và bước thực hiện cụ thể như sau:

Hồ sơ tự công bố sản phẩm

Doanh nghiệp cần chuẩn bị các tài liệu:

• Bản tự công bố sản phẩm theo mẫu quy định (Mẫu số 01 – Phụ lục I – Nghị định 15/2018/NĐ-CP)
• Phiếu kết quả kiểm nghiệm sản phẩm trong thời gian 12 tháng tính tới ngày nộp hồ sơ. Phiếu phải được cấp bởi đơn vị kiểm nghiệm được chỉ định hoặc công nhận đạt chuẩn ISO/IEC 17025 về an toàn thực phẩm.

Nội dung kiểm nghiệm cần tuân thủ theo bảng tiêu chí do Bộ Y tế ban hành – đảm bảo quản lý rủi ro theo nguyên tắc quốc tế, hoặc các tiêu chuẩn an toàn của tổ chức công bố khi chưa có quy định cụ thể từ Bộ Y tế.

Quy trình tự công bố sản phẩm

Quá trình này bao gồm các bước tiêu chuẩn sau:

1. Doanh nghiệp thực hiện việc công bố thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng hoặc đăng tải trên website của mình, đồng thời gửi 1 bản hồ sơ đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.
2. Ngay sau khi hoàn tất việc công bố, tổ chức/cá nhân được phép sản xuất và kinh doanh sản phẩm và chịu hoàn toàn trách nhiệm với chất lượng.
3. Cơ quan quản lý sẽ tiếp nhận, lưu trữ hồ sơ, và đăng tải thông tin trên Cổng Thông tin điện tử.

Trường hợp doanh nghiệp có nhiều cơ sở sản xuất cùng loại sản phẩm, chỉ cần công bố tại một địa phương đã lựa chọn và giữ nguyên cơ quan tiếp nhận cho những lần công bố tiếp theo.

Ngoài ra, mọi hồ sơ cần phải được lập bằng tiếng Việt và còn hiệu lực tại thời điểm công bố; nếu là tài liệu nước ngoài, cần có bản dịch tiếng Việt đã công chứng.

Bản tự công bố sản phẩm có thời hạn hiệu lực không?

Trải qua nhiều thay đổi về mặt pháp lý, vấn đề thời hạn hiệu lực bản tự công bố sản phẩm hiện nay được quy định như sau:

Theo quy định trước đây

Nghị định 38/2012/NĐ-CP trước đây từng quy định về thời hạn cho bản tự công bố như sau:

• 05 năm đối với sản phẩm của đơn vị có chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng như HACCP, ISO 22000 hoặc tương đương
• 03 năm đối với các cơ sở chưa có hệ thống nói trên

Tuy nhiên, văn bản này đã hết hiệu lực và được thay thế bằng Nghị định 15/2018/NĐ-CP kể từ ngày 02/02/2018.

Theo quy định hiện tại

Nghị định 15/2018/NĐ-CP KHÔNG quy định rõ thời hạn hiệu lực của bản tự công bố sản phẩm. Do đó, bản tự công bố có giá trị không xác định thời hạn, nếu:

• Không có thay đổi về tên, thành phần hoặc xuất xứ sản phẩm.
• Không bị bổ sung hoặc thay đổi bởi quy định mới từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Trong trường hợp sản phẩm có thay đổi tên, xuất xứ hoặc thành phần cấu tạo, doanh nghiệp cần tái thực hiện thủ tục tự công bố sản phẩm. Nếu chỉ thay đổi nội dung nhỏ khác, doanh nghiệp vẫn cần gửi văn bản thông báo đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để cập nhật.

Tóm lại, bản tự công bố sẽ tiếp tục có hiệu lực cho đến khi:

• Có sự điều chỉnh thông tin sản phẩm bởi doanh nghiệp
• Có quy định mới yêu cầu thực hiện lại công bố

Những lưu ý quan trọng khi thực hiện tự công bố sản phẩm

Để tránh những tranh chấp hoặc rủi ro trong hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp cần lưu ý:

• Trước khi công bố sản phẩm ra thị trường, cần đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ. Việc chậm trễ thực hiện thủ tục có thể làm mất quyền sở hữu nhãn hiệu vào tay đối thủ cạnh tranh nếu họ đăng ký sớm hơn.
• Tài liệu phục vụ hồ sơ nên được lập đầy đủ, rõ ràng và chính xác, sử dụng tiếng Việt và còn hiệu lực pháp lý.
• Doanh nghiệp cần chủ động theo dõi các thay đổi pháp luật để đảm bảo hồ sơ công bố theo đúng quy định mới nhất
• Luôn lưu trữ văn bản bản cứng và điện tử phục vụ tra cứu, quản lý hồ sơ sản phẩm.

Việc không thực hiện đúng quy trình tự công bố hoặc khai báo sai sự thật có thể dẫn đến xử phạt hành chính hoặc thu hồi sản phẩm khỏi thị trường.

Kết luận

Hiện nay, pháp luật không quy định thời hạn cụ thể cho bản tự công bố sản phẩm, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp có thể sử dụng bản công bố đó vô thời hạn nếu không có thay đổi về sản phẩm hoặc quy định pháp lý mới. Tuy nhiên, để tránh những vi phạm không đáng có, doanh nghiệp cần chủ động cập nhật kiến thức pháp lý và tuân thủ quy trình công bố mỗi khi có thay đổi về sản phẩm.

Nếu Quý doanh nghiệp cần hỗ trợ trong việc tư vấn hồ sơ tự công bố, xây dựng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm theo ISO 22000, HACCP hoặc chuẩn quốc tế liên quan, hãy liên hệ với GCDRI – đối tác chuyên nghiệp đồng hành cùng sự phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt.

Liên hệ ngay Hotline: 0904.889.859 (Ms. Hoa) hoặc email: chungnhantoancau@gmail.com để được tư vấn miễn phí và hướng dẫn chi tiết.