Cơ sở lưu trú du lịch là gì? Phân loại và vai trò trong phát triển du lịch

Trong bối cảnh ngành du lịch ngày càng phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam và trên toàn thế giới, những yếu tố cơ bản như môi trường, điểm đến, dịch vụ… luôn được nhắc đến nhiều. Trong số đó, khái niệm “cơ sở lưu trú du lịch” đóng vai trò vô cùng thiết yếu nhưng không phải ai cũng hiểu đúng bản chất và vai trò của nó.

Với vai trò là tổ chức chuyên môn hàng đầu trong lĩnh vực tư vấn và chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế tại Việt Nam, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) muốn chia sẻ đến bạn đọc cái nhìn khái quát, đầy đủ và có chiều sâu về loại hình dịch vụ này, nhằm giúp cá nhân, doanh nghiệp hoạt động trong ngành có nền tảng hiểu biết vững chắc để vận hành hiệu quả hơn.

Cơ sở lưu trú du lịch là gì?

Theo quy định tại khoản 12 Điều 3 của Luật Du lịch Việt Nam năm 2017, “cơ sở lưu trú du lịch là nơi cung cấp dịch vụ phục vụ nhu cầu nghỉ ngơi, lưu trú tạm thời của khách du lịch”.

Nói cách khác, đây là những địa điểm có chức năng cung cấp nơi ở cho du khách trong thời gian du lịch, công tác hoặc thăm thân tại một địa phương. Các cơ sở này thường được trang bị các tiện nghi thiết yếu nhằm đảm bảo sự thoải mái, an toàn và tiện lợi cho những người lưu trú, đồng thời có thể đi kèm nhiều dịch vụ hỗ trợ khác như ăn uống, giải trí, tổ chức sự kiện,…

Các loại hình cơ sở lưu trú du lịch phổ biến hiện nay

Theo Điều 48 của Luật Du lịch năm 2017, các cơ sở lưu trú du lịch được phân loại theo hình thức và quy mô cụ thể như sau:

Khách sạn – Loại hình lưu trú truyền thống và chuyên nghiệp

Dễ bắt gặp nhất và cũng phổ biến nhất chính là hệ thống khách sạn. Đây là mô hình được đầu tư bài bản, có tối thiểu từ 10 phòng trở lên, đầy đủ cơ sở vật chất và đội ngũ nhân sự phục vụ chuyên nghiệp.

Các loại khách sạn bao gồm:

• Khách sạn thành phố (City Hotel): Phục vụ chủ yếu khách công vụ, thương nhân,…
• Khách sạn nghỉ dưỡng (Hotel Resort): Đặt tại các khu du lịch, gần biển, núi,…
• Khách sạn bên đường (Motel): Thường phù hợp với khách di chuyển đường bộ, nghỉ ngắn.
• Khách sạn nổi (Floating Hotel): Tọa lạc trên sông, hồ, vùng nước – mang lại trải nghiệm độc đáo.

Đây là loại hình cơ sở lưu trú chiếm ưu thế trên thị trường do khả năng đáp ứng đa dạng nhu cầu và mức độ tiện nghi cao.

Biệt thự du lịch – Giải pháp lưu trú riêng tư, cao cấp

Loại hình này thường là những biệt thự được đầu tư, trang bị tiện nghi hiện đại để phục vụ khách du lịch muốn có không gian riêng tư và nghỉ dưỡng theo nhóm hoặc gia đình.

Khi có từ 3 biệt thự trở lên vận hành cùng lúc, chúng được gọi là “cụm biệt thự du lịch”. Đây là lựa chọn phổ biến tại các khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp.

Căn hộ du lịch – Xu hướng lưu trú dài hạn

Là loại hình lưu trú dưới dạng căn hộ (có thể là chung cư hoặc condotel) được du khách thuê với mục đích ở dài ngày hoặc có nhu cầu sinh hoạt như tại nhà.

Nếu cơ sở có từ 10 căn hộ trở lên thì sẽ được công nhận là “khu căn hộ du lịch”.

Đây là mô hình linh hoạt giữa nhu cầu cư trú và nghỉ dưỡng, đang phát triển mạnh tại các đô thị lớn và các địa phương du lịch biển.

Tàu thủy lưu trú du lịch – Trải nghiệm độc đáo ngay trên hành trình

Là những du thuyền hoặc tàu du lịch phục vụ lưu trú, có buồng ngủ, tiện nghi sinh hoạt và thường di chuyển theo lộ trình đã định sẵn, có thể neo đậu để khách nghỉ qua đêm tại một số điểm.

Khách hàng lựa chọn loại hình này thường quan tâm đến trải nghiệm mới lạ và khám phá.

Nhà nghỉ du lịch – Giải pháp tiết kiệm và tiện dụng

Nếu như khách sạn nhấn mạnh về tiêu chuẩn dịch vụ thì nhà nghỉ du lịch phù hợp hơn với nhóm du khách ưu tiên giá cả hoặc chỉ cần nơi nghỉ ngơi cơ bản.

Tuy có mô hình tương tự khách sạn nhưng nhà nghỉ du lịch thường không đạt tiêu chuẩn xếp hạng sao, quy mô nhỏ và dịch vụ hạn chế hơn.

Homestay – Trải nghiệm văn hóa địa phương chân thực

Đây là loại hình lưu trú dựa trên mô hình nhà ở của cư dân địa phương, được đăng ký cho thuê hợp pháp.

Du khách không chỉ lưu trú mà còn trực tiếp hòa mình vào đời sống thường ngày của người dân: ăn uống, nấu nướng, sinh hoạt, trải nghiệm phong tục,…

Homestay phù hợp với xu hướng du lịch cộng đồng, du lịch bản địa và hướng đến sự bền vững.

Bãi cắm trại – Hòa mình với thiên nhiên

Bãi cắm trại du lịch là khu vực dành cho việc dựng lều, nhà di động… phục vụ nghỉ tạm thời trong môi trường thiên nhiên.

Điều kiện để khu cắm trại hoạt động bao gồm hạ tầng kỹ thuật cơ bản, an ninh và các dịch vụ thiết yếu hỗ trợ du khách như điện nước, khu vệ sinh, an toàn phòng cháy chữa cháy,…

Đây là loại hình lý tưởng cho du khách thích khám phá và tự trải nghiệm thiên nhiên hoang dã.

Các loại cơ sở lưu trú khác

Ngoài những hình thức trên, còn có một số lựa chọn lưu trú đặc biệt như:

• Tàu hỏa du lịch
• Xe lưu trú dạng caravan
• Lều cao cấp (glamping)
• Trại nghỉ sinh thái,…

Tùy theo thị trường và điều kiện thực tế, các loại hình này có thể được phát triển sáng tạo để tạo ra các mô hình lưu trú độc đáo phục vụ đa dạng khách hàng.

Vai trò của cơ sở lưu trú trong hoạt động kinh doanh du lịch

Hoạt động lưu trú không chỉ là phần cấu thành cơ bản của ngành du lịch mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của sản phẩm du lịch và hình ảnh điểm đến. Cụ thể:

• Đáp ứng nhu cầu chỗ nghỉ ngơi, thư giãn của du khách – yếu tố không thể thiếu trong mọi hành trình.
• Tạo ra hàng trăm ngàn cơ hội việc làm cho nhiều ngành nghề khác nhau như buồng phòng, bảo vệ, bếp, quản lý,…
• Tăng cường giao lưu văn hóa giữa khách và người dân bản địa, góp phần quảng bá văn hóa – du lịch Việt Nam ra thế giới.
• Góp phần phát triển kinh tế vùng, làm tăng nguồn thu ngân sách nhà nước thông qua thuế và phí dịch vụ.
• Thúc đẩy cải tiến hạ tầng, nâng cao chất lượng dịch vụ và hình ảnh du lịch quốc gia đến với cộng đồng quốc tế.

Kết luận

Mỗi loại hình cơ sở lưu trú đều mang một đặc điểm riêng, hướng đến các nhóm khách hàng khác nhau. Hiểu rõ bản chất và phân loại cụ thể của từng loại hình không chỉ giúp khách du lịch có lựa chọn phù hợp, mà còn là nền tảng quan trọng cho các doanh nghiệp trong ngành xây dựng chiến lược phát triển bền vững.

Nếu bạn đang tìm hiểu chuyên sâu hoặc cần tư vấn về việc xây dựng, vận hành hoặc xin chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế cho cơ sở lưu trú du lịch của mình, hãy liên hệ với Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) – đối tác tin cậy trong lĩnh vực tiêu chuẩn hóa và phát triển bền vững.

Liên hệ ngay với chuyên gia GCDRI qua:

📞 Hotline: 0904.889.859 (Ms. Hoa)
📧 Email: chungnhantoancau@gmail.com

Hãy để GCDRI đồng hành cùng bạn trên hành trình chuyên nghiệp hóa ngành lưu trú du lịch theo chuẩn quốc tế!