Tìm hiểu vai trò và công việc thực tế của kỹ sư QA, QC, QS trong ngành xây dựng

Trong lĩnh vực xây dựng – một ngành công nghiệp có tính chất phức tạp và yêu cầu cao về độ chính xác, những vị trí như kỹ sư QA, QC và QS đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng, kiểm soát rủi ro và quản lý dự án hiệu quả. Với kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực tiêu chuẩn quốc tế và các hệ thống quản lý chất lượng – Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) sẽ cùng bạn tìm hiểu rõ hơn về công việc, trách nhiệm và vai trò của ba vị trí kỹ sư kể trên.

GCDRI chọn chủ đề này để chia sẻ nhằm giúp các doanh nghiệp và kỹ sư ngành xây dựng tại Việt Nam hiểu đúng và sâu sắc hơn về các hệ thống đảm bảo chất lượng, yếu tố cốt lõi kiến tạo nên thành công của mỗi công trình.

QA trong xây dựng: Đảm bảo chất lượng ngay từ quy trình

QA (Quality Assurance) – Đảm bảo chất lượng, là vị trí chuyên thiết lập và duy trì hệ thống quản lý chất lượng cho toàn bộ quá trình thi công xây dựng. Đây là “lát cắt” đầu tiên trong chuỗi quản lý chất lượng, đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa lỗi ngay từ giai đoạn lập kế hoạch và quy trình.

Trách nhiệm và công việc chính của kỹ sư QA trong xây dựng

• Thiết lập và xây dựng hệ thống quản lý chất lượng phù hợp với yêu cầu cụ thể của từng dự án, bao gồm quy trình, biểu mẫu, hướng dẫn công việc và tài liệu liên quan.
• Tạo lập hồ sơ kiểm soát chất lượng, cập nhật thường xuyên quá trình triển khai tại công trình hoặc nhà máy.
• Đánh giá nhà cung cấp, thầu phụ, xem xét năng lực, khả năng đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng của từng bên liên quan.
• Huấn luyện, đào tạo nội bộ liên quan đến hệ thống và tiêu chuẩn chất lượng đang áp dụng để đảm bảo thống nhất trong mọi khâu thực hiện.
• Giám sát và cải tiến liên tục các quy trình, kết hợp thu thập dữ liệu hiện trường để đưa ra những điều chỉnh phù hợp trên thực tế.

Kỹ sư QA là người thiết kế hệ thống kiểm soát chất lượng chứ không trực tiếp đánh giá sản phẩm. Họ đảm nhận vai trò làm nền tảng cho hiệu quả quản lý toàn diện của dự án xây dựng.

QC trong xây dựng: Kiểm soát chất lượng trong từng chi tiết công việc

Nếu QA tập trung vào xây dựng hệ thống, thì QC (Quality Control) – Kiểm soát chất lượng chính là bên thực hiện và giám sát việc tuân thủ hệ thống đó. Kỹ sư QC chịu trách nhiệm trực tiếp tại công trường, nhà máy, là người “chốt chặn” những lỗi tiềm ẩn trong quá trình thi công.

Trách nhiệm và công việc chính của kỹ sư QC trong xây dựng

• Lên kế hoạch kiểm tra chất lượng thi công và phối hợp với ban quản lý công trường để thực thi hiệu quả.
• Kiểm tra vật liệu đầu vào, máy móc, thiết bị, đảm bảo nguyên vật liệu sử dụng đạt tiêu chuẩn thiết kế. Khi phát hiện sai lệch, QC làm việc trực tiếp với nhà cung cấp để xử lý.
• Giám sát chặt chẽ quá trình thi công, theo dõi các công đoạn và yêu cầu điều chỉnh hoặc sửa chữa khi phát hiện không phù hợp với tiêu chuẩn chất lượng đặt ra.
• Phân tích vấn đề chất lượng, lập báo cáo hiện trạng và đề xuất biện pháp khắc phục hoặc ngăn ngừa sự cố tương tự tái diễn.
• Thực hiện lấy mẫu, đo đạc thông số kỹ thuật, ghi nhận dữ liệu, phục vụ kiểm tra định kỳ hoặc khi có yêu cầu phát sinh.

Kỹ sư QC là người gắn bó mật thiết với thực địa, đại diện cho công tác kiểm nghiệm chất lượng trực tiếp, đảm bảo mọi hạng mục được thực hiện đúng theo chuẩn mực và thiết kế đã được phê duyệt.

QS trong xây dựng: Bộ óc kinh tế của công trình

Khác với QA và QC tập trung vào chất lượng kỹ thuật, QS (Quantity Surveyor) – Kỹ sư dự toán chịu trách nhiệm về mặt tài chính và khối lượng trong thi công. QS đảm bảo rằng chi phí dự án được tối ưu hóa và minh bạch, đồng thời giám sát các hoạt động quản lý ngân sách trong suốt vòng đời của dự án xây dựng.

Trách nhiệm và công việc chính của kỹ sư QS trong xây dựng

Tùy thuộc vào đơn vị làm việc (ban quản lý dự án, đơn vị nhà thầu, tổ chức tư vấn giám sát…), kỹ sư QS có những nhiệm vụ cụ thể như:

• Dự toán chi phí công trình, bóc tách khối lượng các hạng mục từ bản vẽ thiết kế, lập báo cáo tài chính phục vụ thi công và đấu thầu.
• Phân tích và đánh giá báo giá của nhà thầu, cung ứng, hỗ trợ lựa chọn đối tác phù hợp và quản lý hợp đồng kinh tế (vật tư, thi công phụ).
• Giám sát chi phí phát sinh, chuẩn bị hồ sơ quyết toán, biên bản nghiệm thu sản lượng để thanh toán.
• Cập nhật đơn giá thị trường, chi phí vật tư – nhằm điều chỉnh kế hoạch tài chính phù hợp khi biến động giá xảy ra.
• Lập và theo dõi hợp đồng xây dựng, nắm rõ các điều khoản về tiến độ cung ứng, thanh toán, bảo hành và cam kết chất lượng từ đối tác.

Kỹ sư QS đóng vai trò là người phân tích ngân sách chuyên sâu, giúp chủ đầu tư và nhà thầu kiểm soát chi phí, tránh thất thoát và thực hiện dự án hiệu quả nhất về mặt tài chính.

Tầm quan trọng của QA, QC, QS trong hệ thống đảm bảo chất lượng

Không thể phủ nhận vai trò xương sống của QA, QC và QS trong một hệ thống quản lý chất lượng toàn diện cho các dự án xây dựng. Đây là ba mắt xích hỗ trợ và giám sát lẫn nhau:

• QA đặt nền móng và phương pháp.
• QC hiện thực hóa và kiểm tra tại công trường.
• QS giám sát tài chính, khối lượng và hợp đồng.

Sự phối hợp hiệu quả giữa ba vị trí này là yếu tố then chốt giúp công trình đạt được các tiêu chuẩn chất lượng, tiến độ và tối ưu chi phí – điều mà mọi nhà đầu tư, nhà thầu hay đơn vị thi công đều hướng tới.

Kết luận

Việc hiểu đúng vai trò và công việc của kỹ sư QA, QC, QS trong lĩnh vực xây dựng không chỉ giúp các kỹ sư nâng cao nhận thức nghiệp vụ, mà còn giúp các doanh nghiệp tổ chức bộ máy vận hành chuẩn mực và khoa học hơn.

Tại GCDRI, chúng tôi không chỉ cung cấp kiến thức chuyên sâu chuẩn quốc tế mà còn hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng hệ thống quản lý chất lượng phù hợp – từ lập tài liệu ISO, đào tạo nhân sự tới tư vấn vận hành hiệu quả cho từng loại dự án.

Nếu bạn hoặc doanh nghiệp đang cần hỗ trợ xây dựng hệ thống chất lượng chuẩn quốc tế hoặc đào tạo đội ngũ QA/QC/QS chuyên nghiệp, hãy liên hệ với Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) qua:

• Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa)
• Email: chungnhantoancau@gmail.com

Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn và đồng hành cùng bạn!