Quy trình bảo quản thực phẩm đúng cách giúp giữ trọn giá trị dinh dưỡng

Bảo quản thực phẩm không chỉ là vấn đề của thói quen sinh hoạt mà còn liên quan trực tiếp đến sức khỏe và an toàn của cả gia đình. Đặc biệt trong xã hội hiện đại, khi xu hướng tích trữ thực phẩm trong tủ lạnh ngày càng phổ biến, việc hiểu đúng và áp dụng đúng phương pháp bảo quản là vô cùng quan trọng.

Với vai trò là tổ chức chuyên nghiên cứu và tư vấn về tiêu chuẩn quốc tế trong lĩnh vực thực phẩm, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) mang đến cho bạn hướng dẫn chuyên sâu, dễ áp dụng về quy trình bảo quản thực phẩm để duy trì độ tươi ngon, tối ưu giá trị dinh dưỡng và đảm bảo an toàn thực phẩm trong gia đình.

Phân loại thực phẩm: Bước đầu tiên để bảo quản đúng cách

Việc phân loại thực phẩm tuy đơn giản nhưng lại là điều kiện tiên quyết để duy trì sự tươi mới và tránh tình trạng nhiễm khuẩn chéo – nguyên nhân gây suy giảm chất lượng và ảnh hưởng đến sức khỏe.

Dưới đây là những nguyên tắc phân loại cơ bản mà bạn cần ghi nhớ:

1. Phân tách thực phẩm sống và chín

Không được để chung thực phẩm tươi sống (thịt, cá, hải sản…) với thực phẩm đã chế biến. Bởi vi khuẩn từ nguyên liệu thô có thể lây nhiễm sang món ăn đã nấu, gây mất vệ sinh nghiêm trọng.

2. Tách biệt rau củ với thực phẩm chứa protein động vật

Rau củ có độ ẩm cao, dễ hút mùi và nhanh hư nếu để chung với thực phẩm có mùi mạnh như thịt hay cá. Vì vậy, hãy bảo quản mỗi nhóm thực phẩm ở một ngăn hoặc hộp riêng.

3. Ưu tiên sử dụng thực phẩm sắp hết hạn

Áp dụng nguyên tắc “FIFO – First In First Out”: Những thực phẩm mua trước, dễ hỏng hơn nên được dùng trước. Các loại có hạn sử dụng dài hơn có thể sắp xếp phía sau.

4. Sắp xếp theo hình thức bảo quản

Phân loại theo nơi bảo quản: Thực phẩm cần làm lạnh để trong ngăn mát; những sản phẩm cần làm đông nên chuyển vào ngăn đông.

Ví dụ hữu ích: Các loại rau xanh chỉ nên bảo quản trong ngăn mát tối đa 7 ngày. Dù có thể nhìn còn tươi, nhưng sau khoảng 1 tuần, lượng vitamin và khoáng chất trong rau có thể đã giảm đáng kể.

➤ Từ khóa phụ: phân loại thực phẩm, bảo quản an toàn, nguyên tắc phân loại, vi khuẩn chéo

Sơ chế thực phẩm trước khi bảo quản vào tủ lạnh

Một sai lầm phổ biến là bỏ thực phẩm vào tủ lạnh ngay sau khi mua mà không sơ chế kỹ. Điều này khiến vi khuẩn và mầm bệnh có điều kiện phát triển. Vì vậy, cần sơ chế và làm sạch trước khi đưa thực phẩm vào bảo quản.

1. Đối với thực phẩm tươi sống (thịt, cá, hải sản…)

• Làm sạch kỹ bằng nước muối loãng
• Có thể rửa thêm với gừng tươi hoặc giấm để giảm mùi tanh
• Làm ráo nước hoàn toàn trước khi bảo quản, tránh đọng nước trong hộp
• Chia thực phẩm thành các phần nhỏ, phù hợp với từng bữa ăn, hạn chế rã đông nhiều lần
• Đựng trong hộp nhựa có nắp kín hoặc túi zip chống thấm

2. Đối với rau củ quả

• Cắt bỏ phần dập nát, hư hỏng để tránh ảnh hưởng đến phần còn lại
• KHÔNG rửa ngay nếu chưa dùng, vì độ ẩm sẽ kích thích quá trình phân hủy
• Lau khô bằng khăn giấy, giấy ăn, hoặc bọc lại bằng giấy báo/lá chuối để giữ độ tươi

3. Tuyệt đối không bỏ thực phẩm vào tủ lạnh mà chưa được gói kín

Đây là lỗi thường gặp khiến thực phẩm lây mùi, khô nhanh và mất chất. Hãy dùng hộp đựng chuyên dụng hoặc túi zip để bảo quản, giúp:

• Giữ được độ ẩm và mùi vị của thực phẩm
• Hạn chế vi khuẩn lây lan
• Tối ưu không gian bằng cách xếp chồng ngăn nắp

➤ Từ khóa LSI: cách sơ chế thực phẩm, bảo quản rau củ, hộp đựng thực phẩm an toàn, vi khuẩn thực phẩm

Hướng dẫn bảo quản thực phẩm theo ngăn tủ lạnh

Mỗi ngăn tủ lạnh có nhiệt độ khác nhau và phù hợp với những loại thực phẩm riêng biệt. Việc hiểu rõ cách sắp xếp đúng cách trong từng ngăn sẽ giúp bảo quản thực phẩm hiệu quả hơn.

Bảo quản trong ngăn mát

• Cánh cửa tủ: Là nơi ấm nhất, thích hợp để chứa các loại gia vị, nước uống, sốt, nước chấm đã mở nắp.
• Ngăn trên cùng: Nhiệt độ ổn định, lý tưởng cho thức ăn đã nấu hoặc còn thừa sau bữa ăn.
• Ngăn giữa và dưới: Bảo quản trứng, sữa, thịt/cá sẽ dùng trong 1 – 2 ngày. Nhớ đựng riêng từng loại và bao kín.
• Ngăn kéo dưới đáy (ngăn đựng rau): Giữ ẩm tốt hơn các ngăn khác, phù hợp để cất giữ rau xanh, cà chua, trái cây mềm như dâu, mận…

✅ Mẹo hay: Dán giấy note ghi ngày mua/hết hạn lên từng hộp để kiểm soát thời gian sử dụng.

Bảo quản trong ngăn đông

Ngăn đông giúp bảo quản lâu dài bằng cách duy trì thực phẩm ở nhiệt độ dưới 0°C, làm chậm tốc độ phát triển của vi sinh vật.

• Các loại thịt, cá, hải sản tươi nên được chia nhỏ và cấp đông ngay sau khi sơ chế
• Thực phẩm đã nấu có thể được đông lạnh, nhưng cần để nguội hoàn toàn trước khi đóng hộp
• Không nên cấp đông thực phẩm lần thứ hai sau khi đã rã đông
• Dán nhãn ghi ngày đông lạnh vào từng phần để tránh để quá lâu

➤ Gợi ý từ khóa: sắp xếp tủ lạnh, chia thực phẩm theo ngăn, cấp đông đúng cách, bảo quản thực phẩm an toàn

Một số lưu ý để bảo quản thực phẩm tối ưu

Để nâng cao hiệu quả bảo quản cũng như đảm bảo an toàn thực phẩm tối đa, GCDRI khuyến nghị bạn nên áp dụng những nguyên tắc bổ sung quan trọng dưới đây:

• Ưu tiên sử dụng thực phẩm đúng thời điểm, tránh tích trữ quá mức
• Vệ sinh tủ lạnh định kỳ (tối thiểu 1 lần/tuần) để loại bỏ vi khuẩn
• Không để đồ ăn còn nóng vào tủ lạnh, gây tăng nhiệt tủ và hỏng các thực phẩm khác
• Dùng thực phẩm trong vòng thời gian khuyến nghị, không nên “cố tiêu thụ” thực phẩm quá hạn dù nhìn vẫn còn tốt

Kết luận

Bảo quản thực phẩm là một khâu quan trọng trong an toàn thực phẩm mà mỗi gia đình cần nắm vững. Khi thực hiện đúng quy trình từ khâu phân loại – sơ chế – lưu trữ, bạn không chỉ giúp thực phẩm giữ được dinh dưỡng, tươi ngon mà còn bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cả nhà.

Hãy để những thói quen đơn giản như dùng hộp nhựa kín, vệ sinh tủ định kỳ hay sắp xếp hợp lý trở thành “chuẩn ISO” trong căn bếp của bạn.

Nếu bạn cần tìm hiểu sâu hơn về cách áp dụng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm vào doanh nghiệp hoặc chuỗi cung ứng thực phẩm, đừng ngần ngại liên hệ với Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) để được tư vấn đào tạo chuyên sâu về tiêu chuẩn ISO 22000, HACCP, FSSC 22000…

📞 Liên hệ ngay Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa)
📩 Email: chungnhantoancau@gmail.com
➡️ GCDRI – Đối tác tin cậy hàng đầu trong lĩnh vực tiêu chuẩn quốc tế và chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm.