Tiêu chuẩn Halal là gì? Toàn cảnh về chứng nhận Halal và lợi ích cho doanh nghiệp

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tiêu chuẩn Halal đang trở thành một trong những yêu cầu quan trọng không chỉ với các doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Hồi giáo mà còn đóng vai trò khẳng định chất lượng sản phẩm. Chứng nhận Halal không chỉ đáp ứng các tín ngưỡng tôn giáo mà còn là một thước đo niềm tin cho người tiêu dùng về sản phẩm vệ sinh, an toàn, rõ nguồn gốc và có đạo đức sản xuất.

Với mục tiêu mang đến thông tin chuẩn xác, đáng tin cậy và đầy đủ nhất về tiêu chuẩn Halal, Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) xin chia sẻ toàn cảnh về định nghĩa, phân loại, căn cứ, lợi ích và điều kiện cần chuẩn bị khi áp dụng chứng nhận Halal cho doanh nghiệp Việt Nam.

Khái niệm “Halal” và “Haram” là gì?

Trong tiếng Ả Rập, từ “Halal” được hiểu là “hợp pháp” hoặc “được phép”, ngược lại với “Haram”, có nghĩa là “bị cấm đoán” hoặc “không hợp pháp”. Hai khái niệm này đóng vai trò trung tâm trong luật Hồi giáo, điều chỉnh hầu hết các lĩnh vực của đời sống người theo đạo Islam – đặc biệt là ăn uống, tiêu dùng và sản xuất.

Trong lĩnh vực thực phẩm, Halal không chỉ là những gì người Hồi giáo có thể tiêu thụ, mà còn bao hàm quy trình xử lý, giết mổ, chế biến và bảo quản sản phẩm – tất cả đều phải tuân thủ luật Shariah (luật Hồi giáo).

Tiêu chuẩn Halal là gì?

Tiêu chuẩn Halal là hệ thống các quy định được xây dựng nhằm đảm bảo sản phẩm, nguyên liệu và quy trình sản xuất phù hợp với những yêu cầu của luật Hồi giáo. Các tiêu chuẩn này thường được phát triển bởi các tổ chức hoặc cơ quan tôn giáo có thẩm quyền tại từng quốc gia Hồi giáo như Malaysia, Indonesia, UAE, và các nước thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC).

Trong thực tế, chứng nhận Halal có vai trò tương tự như một hình thức “giấy thông hành” vào thị trường Hồi giáo với khoảng 1,8 tỷ người tiêu dùng trên toàn thế giới, chiếm gần 24% dân số toàn cầu.

Những loại thực phẩm nào được công nhận là Halal?

Các thực phẩm Halal phải đáp ứng hai yếu tố: bản chất nguyên liệu hợp pháp và quy trình chế biến hợp chuẩn Shariah. Dưới đây là bảng phân biệt một số nhóm thực phẩm Halal tiêu biểu và các thực phẩm bị coi là Haram:

Việc phân biệt rõ ràng giữa hàm lượng Halal và Haram là điều kiện tiên quyết để một sản phẩm được cấp chứng nhận Halal.

Các tiêu chuẩn Halal phổ biến hiện nay

Hiện nay trên thế giới tồn tại nhiều hệ thống tiêu chuẩn Halal khác nhau, mỗi chuẩn có những phạm vi áp dụng, giá trị xuất khẩu và thời hạn hiệu lực đặc thù. Dưới đây là 3 tiêu chuẩn Halal phổ biến nhất do các tổ chức uy tín toàn cầu ban hành:

1. Halal JAKIM – Malaysia

• Đơn vị cấp chứng nhận: Cục Phát triển Hồi giáo Malaysia (JAKIM)
• Đối tượng: Bao gồm thực phẩm, mỹ phẩm, nguyên liệu và dịch vụ liên quan
• Phạm vi: Xuất khẩu đa quốc gia (trừ Indonesia & các nước GCC)
• Hiệu lực chứng nhận: 1 năm

2. Halal GCC – Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh

• Đơn vị cấp chứng nhận: GSO (GCC Standardization Organization)
• Đối tượng: Chủ yếu đánh giá sản phẩm thực phẩm
• Phạm vi: Chuyên biệt cho thị trường vùng Vịnh (UAE, Kuwait, Qatar, Oman, Saudi Arabia…)
• Hiệu lực chứng nhận: 3 năm, cấp 3 bản chứng chỉ

3. Halal MUI – Indonesia

• Đơn vị cấp chứng nhận: Uỷ ban Ulama Indonesia (MUI)
• Đối tượng: Nguyên liệu, bán thành phẩm, hương liệu
• Phạm vi: Toàn cầu (trừ Malaysia & các nước GCC)
• Hiệu lực chứng nhận: 1 năm

Lưu ý: Doanh nghiệp có thể lựa chọn một hoặc nhiều chương trình chứng nhận Halal đồng thời để tối đa khả năng xuất khẩu và thị phần trên các thị trường mục tiêu.

Tiêu chuẩn áp dụng khi đánh giá Halal

Các chứng nhận Halal hiện nay đều dựa vào bộ khung tiêu chuẩn Halal có tính dẫn chiếu quốc tế hoặc khu vực. Một số tiêu chuẩn quan trọng gồm:

• MS 1500:2019 từ Malaysia – Tiêu chuẩn cơ bản về sản phẩm và quy trình Halal (thay thế cho bản MS 1500:2009)
• UAE.S 2055:1:2015 – Tiêu chuẩn Halal do Cục đo lường các Tiểu vương quốc Ả Rập ban hành
• Hướng dẫn Halal của Majelis Ulama Indonesia (MUI)
• Các quy chuẩn do tổ chức Halal quốc tế ban hành (như WHFC, GIMDES…)

Những tiêu chuẩn này không chỉ đánh giá bản chất nguyên liệu, mà còn kiểm định chặt chẽ yếu tố quản lý rủi ro, kiểm soát chất lượng, vệ sinh và quy trình sản xuất Halal toàn diện, thể hiện đúng giá trị EEAT trong hệ thống chứng nhận hiện đại.

Lợi ích khi có chứng nhận Halal

Chứng nhận Halal mang lại nhiều lợi thế chiến lược cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập và mở rộng thị trường:

• Được phép xuất khẩu vào các quốc gia Hồi giáo – nơi yêu cầu bắt buộc sản phẩm phải có chứng nhận Halal.
• Tăng niềm tin người tiêu dùng, không chỉ trong cộng đồng Islam mà cả người tiêu dùng toàn cầu quan tâm đến chất lượng và đạo đức doanh nghiệp.
• Góp mặt vào chuỗi cung ứng thực phẩm Halal toàn cầu – một nền kinh tế trị giá hàng nghìn tỷ USD.
• Là công cụ khẳng định chất lượng, độ an toàn và tính truy xuất cao cho các sản phẩm thực phẩm trên thị trường quốc tế.
• Tối ưu chi phí truyền thông – quảng bá bằng việc tận dụng hình ảnh “thương hiệu Halal” được công nhận rộng rãi toàn cầu.
• Mở rộng thị phần tiếp cận hơn 1,8 tỷ người tiêu dùng, đặc biệt tại các thị trường Trung Đông, Đông Nam Á, Châu Phi và Nam Á.

Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì khi muốn áp dụng Halal?

Để đạt chứng nhận Halal, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ nhân sự đến hạ tầng sản xuất. Dưới đây là một số yêu cầu thiết yếu:

• Kiểm soát nguồn nguyên liệu đầu vào: Tuyệt đối không sử dụng các nguyên liệu, phụ gia, hóa chất bị cấm trong Hồi giáo.
• Phân tách dây chuyền sản xuất: Không đồng thời sản xuất sản phẩm Haram và Halal trong cùng hệ thống.
• Đăng ký địa điểm sản xuất: Đảm bảo rõ ràng, minh bạch để cơ quan chứng nhận có thể kiểm tra, đánh giá.
• Đào tạo nhân viên: Những người tham gia sản xuất cần nắm đầy đủ kiến thức về tiêu chuẩn Halal.
• Thiết kế bao bì – nhãn mác đúng chuẩn: Không sử dụng biểu tượng, tên gọi hoặc thiết kế minh họa nhầm lẫn với yếu tố bị Haram.
• Vận hành hệ thống quản lý Halal: Thiết lập & kiểm soát quy trình phù hợp với tiêu chuẩn Halal (ví dụ như truy xuất nguồn gốc, biện pháp phòng ngừa…)
• Thử nghiệm lô sản phẩm cần chứng nhận: Đây là bước xác thực tính tuân thủ trước khi chính thức được cấp chứng nhận bởi cơ quan có thẩm quyền.

Kết luận

Trong xu thế toàn cầu hóa sản phẩm và người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi cao về chất lượng, đạo đức và tôn trọng tín ngưỡng, chứng nhận Halal đã trở thành một yếu tố chiến lược. Việc sở hữu chứng nhận này không chỉ mở ra cánh cửa xuất khẩu vào các thị trường Hồi giáo đầy tiềm năng mà còn là công cụ khẳng định uy tín thương hiệu trong mắt người tiêu dùng toàn cầu.

Nếu Quý Doanh nghiệp đang tìm hiểu và mong muốn áp dụng tiêu chuẩn Halal, đừng ngần ngại liên hệ với Viện Nghiên Cứu Phát Triển Chứng Nhận Toàn Cầu (GCDRI) – đơn vị uy tín hàng đầu trong lĩnh vực tư vấn và đào tạo về tiêu chuẩn quốc tế.

👉 Liên hệ tư vấn & đào tạo chuyên sâu về chứng nhận Halal:
📞 Hotline: 0904.889.859 (Ms.Hoa)
📩 Email: chungnhantoancau@gmail.com

GCDRI sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp Việt hướng đến các thị trường quốc tế bằng năng lực chuẩn mực và sự chuyên nghiệp thực sự.